ผลของโปรแกรมการออกกำลังกายด้วยยางยืดต่อความรุนแรงของโรคในผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมโรงพยาบาลดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี

Effects of elastic band exercise program on severity of osteoarthritis patients, Damnoensaduak Hospital, Ratchaburi

Abstract

บริบท มีหลายการศึกษาพบว่าการออกกำลังกายด้วยยางยืดส่งผลต่อความรุนแรงของโรคในผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อม วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการออกกำลังกายด้วยยางยืดต่อความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมระหว่างกลุ่มที่ได้รับการกายภาพบำบัดตามปกติเพียงอย่างเดียวกับกลุ่มโปรแกรมการออกกำลังกายด้วยยางยืดร่วมกับการกายภาพบำบัดตามปกติ ณ โรงพยาบาลดำเนินสะดวก วิธีการศึกษา เป็นการวิจัยกึ่งทดลองโดยกลุ่มควบคุม ได้รับการกายภาพบำบัดตามปกติเพียงอย่างเดียวและประเมินผลความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อม สัปดาห์ที่ 1 และ 4 จนครบ 30 ราย หลังจากนั้นเริ่มเก็บข้อมูลกลุ่มทดลอง ได้รับการกายภาพบำบัดตามปกติ ร่วมกับโปรแกรมการออกกำลังกายด้วยยางยืด และประเมินผลความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมสัปดาห์ที่ 1 และ 4 จำนวน 3 รายวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติโดยใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน independent t-test วิเคราะห์เปรียบเทียบสัดส่วนระดับความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมระหว่าง 2 กลุ่มโดยใช้สถิติ Chi-Square testผลการวิจัย พบว่าความรุนแรงของโรคในผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมก่อนและหลังได้รับโปรแกรมการกายภาพบำบัดตามปกติเพียงอย่างเดียว มีความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อม อยู่ในระดับ 3, 2, 1, 4 ตามลำดับ ส่วนกลุ่มที่ได้รับโปรแกรมการออกกลังกายด้วยยางยืดร่วมกับการกายภาพบำบัดตามปกติ ความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อม อยู่ในระดับ 4 ระดับความรุนแรงระหว่างกลุ่มที่ได้รับการกายภาพบำบัดตามปกติเพียงอย่างเดียว และกลุ่มที่ได้รับโปรแกรมการออกกำลังกายด้วยยางยืดร่วมกับการกายภาพบำบัดตามปกติพบว่า ไม่มีความแตกต่างกัน แต่หากพิจารณาแนวโน้ม พบว่ากลุ่มทดลอง จะมีความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมระดับที่ 3 ลดลงกว่ากลุ่มที่ได้รับกายภาพบำบัดตามปกติเพียงอย่างเดียว ร้อยละ 3.3 และ 10.0 ตามลำดับ สรุป โปรแกรมการออกกำลังกายด้วยยางยืดร่วมกับการทำกายภาพบำบัดตามปกติมีแนวโน้มลดความรุนแรงของโรคในผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมมากกว่ากลุ่มที่ได้รับการกายภาพบำบัดตามปกติเพียงอย่างเดียว  Context: Many studies presented that elastic band exercise program has effect on severity of osteoarthritis patients. Objective: To study the effect of elastic band exercise program versus osteoarthritis severity between a group of patients having usual physiotherapy and a group patients having elastic band exercise program with usual physiotherapy at Damnoensaduak Hospital. Method: This is a quasi-experimental study which participants in group 1 had usual physiotherapy following by the assessment of osteoarthritis severity at week 1 and week 4 for 30 participants. Then participants in group 2 started receiving the elastic band exercise program with usual physiotherapy and having the assessment of severity of osteoarthritis at week 1 and week 4 for 30 participants as well. Percentage, mean, standard deviations, independent t test were applied for statistical data analysis while Chi-Square test was used to determine the severity of osteoarthritis ratio between these two groups. Results: The study presented that the severity grade a group of patients usual physiotherapy is 3, 2, 1 and 4 respectively. A group of patients having elastic band exercise program with usual physiotherapy is grade 4. The severity level between two groups of patients having the usual physiotherapy and having elastic band exercise with usual physiotherapy was found indifferent; however, concerning severity tendency, it was found that severity grade 3 of patients group in elastic band exercise program with usual physiotherapy more decreased than in usual physiotherapy by 3.3 and 10.0 percent, respectively. Conclusion: The elastic band exercise program with usual physiotherapy severity tendency more effect on decreasing severity of osteoarthritis than the usual physiotherapy.