ภาวะถ่ายเหลวเรื้อรังและขาดสารอาหารเฉียบพลันรุนแรงในเด็กอายุ 1 เดือนที่แพ้โปรตีนนมวัว: รายงานผู้ป่วย
Food protein induced enteropathy in a 1-month-old child presenting chronic diarrhea and severe acute malnutrition: A case report
Keywords:
ภาวะถ่ายเหลวเรื้อรัง, ขาดสารอาหารเฉียบพลันรุนแรง, แพ้โปรตีนนมวัว, การดูดซึมสารอาหาร ผิดปกติจากภาวะแพ้โปรตีนในอาหาร, Chronic diarrhea, Severe acute malnutrition, Cow’s milk protein allergy, CMPA, Food protein induced enteropathy, FPEAbstract
บริบท ปัจจุบันโรคแพ้โปรตีนนมวัวพบได้บ่อย มีอาการแสดงได้หลายรูปแบบคล้ายอาการนำของโรคอื่น ซึ่งยากในการวินิจฉัย วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาอาการทางคลินิกของเด็กอายุ 1 เดือน ที่มีภาวะถ่ายเหลวเรื้อรังและขาดสารอาหาร เฉียบพลันรุนแรงจากการแพ้โปรตีนนมวัว ซึ่งเป็นลักษณะที่พบได้น้อยในรายงานวารสารทางการแพทย์ กรณีศึกษา ผู้ป่วยเด็กชายอายุ 1 เดือน ทานนมมารดาตั้งแต่แรกเกิด เข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาล มหาวิทยาลัยบูรพา ในช่วงเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2563 หลังได้รับนมผสมตอนอายุ 1 สัปดาห์ มีอาการถ่ายเหลวเรื้อรัง นาน 3 สัปดาห์ น้ำหนักลด ขาดสารอาหารเฉียบพลันรุนแรง มีความผิดปกติของระดับเกลือแร่ในเลือด โซเดียมใน เลือดต่ำ เลือดเป็นกรด มีภาวะ Refeeding syndrome หลังจากปรับเพิ่มปริมาณนมผสมและสารน้ำทางเส้นเลือด มีการคั่งของน้ำดีและค่าการทำงานของตับผิดปกติในช่วงแรก ซึ่งเป็นผลจากภาวะขาดสารอาหารเฉียบพลันรุนแรง ส่งตรวจวินิจฉัยแยกโรคนึกถึงโรคแพ้โปรตีนนมวัวและทำการรักษา โดยให้อาหารทางการแพทย์สูตรเปปไทด์ สายสั้น อาการดังกล่าวหายไปอย่างมีนัยสำคัญ รวมถึงน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น และกลับมาทานนมสูตรปกติได้ เมื่ออายุ 19 เดือน สรุป ภาวะถ่ายเหลวเรื้อรังและขาดสารอาหารเฉียบพลันรุนแรงจากการแพ้โปรตีนนมวัว พบได้น้อยในรายงาน วารสารทางการแพทย์ หากไม่ได้นึกถึงอาจทำให้การวินิจฉัยล่าช้าออกไป ซึ่งอาจมีผลกับคุณภาพชีวิตและอาจถึงแก่ชีวิตได้ Introduction: Cow’s milk protein allergy (CMPA) is the most common food allergy in young children, and can result in various manifestations that are difficult to diagnose. Objective: To describe the rare case of a 1-month-old male infant with food protein-induced enteropathy (FPE). Case presentation: A retrospective descriptive study collected data from the medical records of patients admitted to Burapha University Hospital throughout August, 2020. A 1-month-old male infant with food protein-induced enteropathy (FPE) was presented with chronic diarrhea. A fecal test found fat globules, electrolyte disturbance, hyponatremia, metabolic acidosis and severe acute malnutrition, after a few days on a formula milk intake. Refeeding syndrome occurred in the third day of hospitalization, after an increase in elemental formula. Severe acute malnutrition was thought to be the primary cause of the liver parenchymal disease, cholestatic jaundice and elevated liver enzymes. Ultimately, the patient’s symptoms stabilized with the introduction of an elemental formula, confirming the diagnosis of severe CMPA. By 19 months, he was thriving on a regular diet, which included a whole milk formula. He had normal growth and no symptoms of diarrhea. Conclusion: On rare occasions, cow’s milk allergy presents itself with chronic diarrhea, electrolyte disturbance and severe acute malnutrition. When diagnosis is delayed, this allergy may impair growth and quality of life, and may even be life-threatening.References
Host A. Cow’s milk protein allergy and intolerance in infancy. Some clinical, epidemiological and immunological aspects. Pediatr Allergy Immunol. 1994; 5: 1-36.
Koletzko S, Niggemann B, Arato A, Dias JA, Heuschkel R, Husby S, et al. Diagnostic approach and management of cow’s-milk protein allergy in infants and children: ESPGHAN GI Committee practical guidelines. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2012; 55: 221-9.
Abrosse R, Graham F, Caubet J. Non-IgEMediated gastrointestinal food allergies in children: an update. Nutrients. 2020; 12: 2086.
Ngamphaiboon J, Chatchatee P, Thongkaew T. Cow’s milk allergy in Thai children. Asian Pac J Allergy Immunol. 2008; 26: 199-204.
Yimyaem P, Chongsrisawat V, Vivatvakin B, Wisedopas N. Gastrointestinal manifestations of cow’s milk protein allergy during the first year of life. J Med Assoc Thai. 2003; 86: 116-23.
Alharbi AO, Albalawi RM, Alsharif A, Alsharif E, Hasosah M, et al. Non-Ige-Mediated cow’s milk protein allergy presenting with generalized edema: case report and review of the literature. J Case Rep Stud. 2018; 6: 302.
Cresoe S, Setya A, Beasley G, Gonzalo, David H, Chan A. Unusual presentation of cow’s milk protein allergy. JPGN Reports. 2022; 3: e246.
Kliegman R, Bonita S, Joseph W, Nina FS, Richard EB, Waldo EN. 2020. Nelson textbook of pediatrics edition 21 ed. Philadelphia PA: 2466. e6.
Sahana S., Jeremy R. Chronic diarrhoea in children: A practical algorithm-based approach. J Paediatr Child Health. 2020: 1029–38.