การออกแบบภาพลักษณ์ผลิตภัณฑ์ในพิธีฌาปนกิจของพุทธศาสนิกชนตามแนวทางแบบเศรษฐกิจสร้างสรรค์ กรณีศึกษา: วัดด่าน พระรามสาม

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเกี่ยวกับความเชื่อในพิธีพิธีกรรมฌาปนกิจและวิถีการออกแบบตามแนวทางเศรษฐกิจสร้างสรรค์ เพื่อนำมาออกแบบภาพละกษณ์ให้ผลิตภัณฑ์ในพิธีฌาปนกิจของพุทธศาสนิกชน มีวัตถุประสงค์ในการวิจัยไว้ 3 ประการ คือ 1. เพื่อศึกษาเกี่ยวกับความเชื่อในพิธีกรรมฌาปนกิจ และวิถีการออกแบบตามแนวทางเศรษฐกิจสร้างสรรค์  2.เพื่อออกแบบผลิตภัณฑ์สำหรับงานฌาปนกิจในพุทธศาสนาตามแนวทางเศรษฐกิจสร้างสรรค์และประเมินความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญและ 3. เพื่อประเมินความพึงพอใจในผลิตภัณฑ์ที่พัฒนาตามแนวทางเศรษฐกิจสร้างสรรค์โดยการจัดการสนทนาแบบกลุ่ม ผลจากการศึกษาพบว่าภาพลักษณ์ผลิตภัณฑ์ในพิธีฌาปนกิจที่มีความเหมาะสมในการนำมาออกแบบประกอบไปด้วย 1.หีบศพ 2. ฐานวางหีบศพ 3.โต๊ะหมู่บูชา 4. เตียงรดน้ำศพ 5. ขาตั้งรูป 6. ที่ตั้งพวงหลีด 7.รูปภาพของผู้วายชนม์ 8.เครื่องประกอบพิธีกรรมอื่นๆ ซึ่งผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในการประกอบพิธีกรรมเหล่านั้นยังคงรูปแบบเดิม โดยยึดแนวทางการออกแบบตามแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์พบว่าจากรูปแบบแนวทางการพัฒนาที่มีความคิดสอดคล้องกับงานวิจัยครั้งนี้มาใช้ 3 แนวทาง เพื่อนำมางานออกแบบแนวทางการพัฒนาที่มีความสอดคล้องกับงานวิจัยครั้งนี้มาใช้ 3 แนวทาง เพื่อนามาพัฒนางานออกแบบในเบื้องต้นให้เป็นรูปธรรม ดังนี้ 1. วิธีคิดแบบนอกรอบและไม่ยึดติดกับรูปแบบเดิม 2.การผสมผสานศิลปวัฒนธรรมและ ประวัติศาสตร์ 3. การนำเทคโนโลยีมาสนับสนุน สินค้าและการบริการตามแนวทางเศรษฐกิจสร้างสรรค์  แสดงถึงช่องว่างของการออกแบบและพัฒนาในตัวของอุปกรณ์เหล่านี้ให้เหมาะสมกับสภาวะปัจจุบัน ซึ่งการนำแนวทางเศรษฐกิจสร้างสรรค์โดยผลการประเมิน 3 แบบแรกที่ได้รับคะแนนสูงสุดตามลำดับได้แก่  แบบที่  9  มีค่าเฉลี่ย  (x= 3.82)  แบบที่ 2 มีค่าเฉลี่ย  (x= 3.91 ) และแบบที่ 7 มีค่าเฉลี่ย(x= 3.82) มีความเหมาะสมที่จะนำไปออกแบบ (SKETCH DESIGN) ในส่วนขององค์ประกอบอื่นหลังจากนั้นประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญทั้ง  5  ท่านวิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ย  ()  และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D)  และมีค่าคะแนนดังต่อไปนี้  แบบที่  1  มีค่าเฉลี่ย (=4.16,S.D = 0.774) แบบที่  2  มีค่าเฉลี่ย  (=4,S.D.= 0.765)  และ  แบบที่ 3  มีค่าเฉลี่ย(=3.95,S.D. = 1.037 ) จากผลคะแนนดังกล่าว แบบที่ 1เหมาะสมที่จะนำไปผลิตจริงมากที่สุด โดยมีจุดเด่นที่สามารถนำไปใช้ได้กับหีบเปล่าราคาต่ำที่สุดเนื่องจากการตกแต่งเป็นแบบฝาครอบแบบตัดทอนมาจากลายไม้  และง่ายต่อการจัดเก็บ  และโทนสีที่ใช้เป็นสีขาวและสีทองเป็นหลักทำให้ไม่มีความรู้สึกของความน่ากลัว แต่ยังคงไว้ซึ่งเอกลักษณ์ของพุทศาสนพิธี   คำสำคัญ: การออกแบบภาพลักษณ์, เศรษฐกิจสร้างสรรค์,  ผลิตภัณฑ์พิธีฌาปนกิจ, พุทธศาสนิกชน This research aims to study on their belief in cremation rituals and of design guidelines for the creative economy. Designed to bring the image of the product in the funeral ceremonies of Buddhists. The purpose of research over 1) to learn about the beliefs, rituals, cremation and  way of design guidelines for the creative economy 2.)  to design products that are used in cremation in Buddhism according to the economic activity and  assess expert opinions and 3)  to assess satisfaction in the products developed by the  creative economy by organizing discussion groups. Results of the study showed that the image of the product in the ceremonial cremation are appropriate in the design consisted of 1) Caskets 2) Base coffin 3) Altar 4) Body bed 5) Stand Figure 6)wreath stand 7) Image of the deceased 8) other rituals . The products used in these rituals are still original form,  which the used to develop a preliminary design to concretely as follows 1) thinking outside the box and not attached to the original form 2) a combination of art, culture and history , and 3) technological support. Goods and services to the creative economy. Adhered to the original form as creative approach that can be developed and applied to other funeral products. On the appropriateness to select the best model 3 and 1 are respectively the evaluation of 3 first Top Rated by including model no.9 average (x=4.09) model no. 2 average (x=3.91) and model no. 7 average (x=3.82) is appropriate to be applied to the  design (SKETCH. DESIGN) in most of the other elements next. By such components comprising. The altar casket base coffin stand is Wreath Stand/ coffin bed /mushroom bodies incense candle and vase of flowers, which were evaluated by experts and 5 are analyzed by averaging (x) and deviation . standard (SD) and the scores are as follows: model set no. 1 average (x=4.16,SD=0.774) model set no. 2 average(x=4,SD = 0.765) and model set no.3 average(x=3.95,SD. = 1.037) from results such as the one suitable to be produce with most realistic . It highlights that can be applied to bare chest, the lowest price since finishing a truncated Thai painting. And easy storage And the color scheme is white and gold is mainly made no sense of feeling horrible. But maintaining the identity of Buddhist ceremonies. Keywords: design image, creative economy, products ceremony Buddhist