การศึกษาทั่วไป : เรียนอะไร ทำไมต้องเรียน

Abstract

ตามโครงสร้างของหลักสูตรระดับปริญญาตรีที่ทบวงมหาวิทยาลัยกำหนดไว้เป็นเกณฑ์มาตรฐานในการจัดหลักสูตรระดับอุดมศึกษา กำหนดหมวดวิชาไว้ 2 หมวด คือ หมวดวิชาศึกษาทั่วไปและหมวดวิชาเฉพาะ ซึ่งหมวดวิชาศึกษาทั่วไปเป็นหมวดบังคับร่วมของทุกหลักสูตรกำหนดให้เรียนไม่น้อยกว่า 30 หน่วยกิต ประกอบด้วยรายวิชาต่าง ๆ ในหมวดภาษา มนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และคณิตศาสตร์  ตามจุดมุ่งหมายของหมวดวิชาศึกษาทั่วไป เป็น การศึกษาในลักษณะ “กว้าง” มิได้จาะลึกในเนื้อหาโดย ตรง แต่เป็นการศึกษาเพื่อการปรับตัวให้เข้ากับการเรียนในมหาวิทยาลัย เพื่อให้มีโลกทัศน์และวิสัยทัศน์ที่กว้างไกล ออกไปมากกว่าในสาขาวิชาเฉพาะของตน อีกทั้งเป็นบัณฑิตที่สมบูรณ์รายวิชาในหมวดนี้ควรมีลักษณะบูรณาการ ผสมผสานระหว่างเนื้อหาวิชา แนวคิด และการนำไปใช้ในชีวิตประจําวัน ไม่ควรมีลักษณะเฉพาะตัวลงไปในเนื้อหาเฉพาะด้าน ซึ่งเป็นพื้นฐานของวิชาเอกหรือวิชาเฉพาะ และไม่ควรมีเนื้อหาซ้ำซ้อนกับบางรายวิชาที่ผู้เรียนเคย ศึกษามาบ้างแล้วในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย แต่ควรมีลักษณะวิเคราะห์วิจารณ์ เพื่อให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ เข้าใจสังคมอย่างแท้จริง ในส่วนของการบริหารจัดการ ควรมีหน่วยงานรับผิดชอบการศึกษาหมวดนี้โดยเฉพาะ ไม่ควรขึ้นกับภาค วิชาโดยตรง เพราะทำให้เป็นภาระที่มากเกินไป อีกทั้งการจัดหลักสูตรและเนื้อหาไม่มีความเป็น “สหวิทยาการ” กลายเป็นพื้นฐานของวิชาเฉพาะตามภาควิชาที่รับผิดชอบและการจัดห้องเรียนไม่ควรเป็นห้องขนาดใหญ่ มีผู้เรียน มากเป็นร้อยคน แต่ควรเป็นกลุ่มขนาดกลาง หรือขนาดเล็ก เรียนโดยวิธีการสัมมนาแลกเปลี่ยนความเห็น มีสื่อ ประกอบการสอนที่ทันสมัย กระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดความคิดเพื่อพัฒนา ใช้เก้ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวัน อีก ทั้งช่วยสร้างมนุษยสัมพันธ์ที่ดีต่อเพื่อนต่างสาขา ต่างชั้นปี เพื่อให้เห็นประโยชน์และคุณค่าของวิชามากขึ้น การศึกษาทั่วไป (General Education) เป็นหมวดวิชาหนึ่งในหลักสูตรของสถาบันอุดมศึกษาที่ทบวง) มหาวิทยาลัยแบ่งโครงสร้างของหลักสูตรตามเกณฑ์มาตราฐานหลักสูตร ระดับปริญญาตรี พ.ศ.2532 ไว้ 2 หมวด คือ หมวดวิชาศึกษาทั่วไปกับหมวดวิชาเฉพาะ ดังนั้น หมวดวิชาศึกษาทั่วไปหรือเรียกว่า หมวดวิชาพื้นฐานทั่วไป ก็คือหมวดวิชาที่เปิดทำการสอนกันในสถาบันอุดมศึกษาทั่วประเทศขณะนี้นั่นเอง กล่าวได้ว่าเป็นหมวดวิชาหนึ่งที่มีความสำคัญไม่น้อยกว่าหมวดวิชาเฉพาะเลยตามข้อกำหนดแห่งโครงสร้างของหลักสูตรระดับอุดมศึกษา