สารรบกวนต่อมไร้ท่อในสิ่งแวดล้อม

Endocrine disrupting chemicals in the environment

Abstract

สารรบกวนต่อมไร้ท่อได้กลายเป็นประเด็นทางสิ่งแวดล้อมเนื่องจากความเข้มข้นเพียงแค่ระดับนาโนกรัมต่อลิตรก็เพียงพอที่จะรบกวนการทำงานของต่อมไร้ท่อทั้งในมนุษย์และสัตว์ มีสารเคมีหลายประเภท ทั้งที่มนุษย์ผลิตขึ้นและสารเคมีในธรรมชาติที่จัดว่าเป็นสารรบกวนต่อมไร้ท่อ เช่น สารกำจัด ศัตรูพืช สารกำจัดวัชพืช ส่วนประกอบในการผลิตพลาสติก ฮอร์โมนธรรมชาติ และฮอร์โมนสังเคราะห์ การได้รับสารรบกวนต่อมไร้ท่อในมนุษย์มีหลายทาง เช่น ได้รับโดยตรงจากสถานที่ทำงาน และ ได้รับผ่านเครื่องอุปโภคบริโภค (อาหาร, สารทำความสะอาด, ภาชนะพลาสติก และเครื่องสำอาง) เป็นต้น ตัวอย่างของผลกระทบของสารรบกวนต่อมไร้ท่อที่มีต่อสิ่งมีชีวิตที่มีการรายงาน ได้แก่ vitellogenin induction ในปลา การมีสองเพศในตัวเดียวกันของหอย ภาวะการเกิดโรคอ้วนในหนูทดลอง และการลดลงของอัตราการเกิดประชากรเพศชาย เป็นต้น บทความฉบับนี้มุ่งที่จะให้ข้อมูลเบื้องต้นของสารรบกวนต่อมไร้ท่อและรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับสารรบกวนต่อมไร้ท่อที่มีการรายงานและตรวจพบในสิ่งแวดล้อม  Endocrine disrupting chemicals (EDCs) have become a concerned environmental issue due to even nanogram per liter range is adequate to disturb the endocrine system function of humans and animals. There are a number of classes of these chemicals, both manmade and natural that show endocrine disrupting properties. These chemicals are such as pesticide, herbicide, plasticizer, natural and synthetic hormones. There are several pathways of human exposure to EDCs, such as direct exposure in workplace and contamination in consumer goods (e.g, food, detergent, plastic ware and cosmetics). The negative effects of EDCs have been reported such as vitellogenin induction in fish, bisexual in mollusks, obesity in mice, and reductions in male fertility etc. This paper aimed to provide fundamental data of EDCs and review the published articles on the emerging contamination of these chemicals in the environment.