การวิเคราะห์ต้นทุน-ผลได้การจัดบริการคัดกรองความเสี่ยงในการเกิดโรคเบาหวานของสถานีอนามัยในอำเภอพระแสง จังหวัดสุราษฎร์ธานี

Cost-Benefit Analysis of Diabetes Mellitus Screening in Primary Care Unit, Phraseng District, Suratthani Province

Abstract

การวิจัยเชิงบรรยายนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ต้นทุน-ผลได้การจัดบริการคัดกรองความเสี่ยงในการเกิดโรคเบาหวานของสถานีอนามัยในอำเภอพระแสง จังหวัดสุราษฎร์ธานี โดยศึกษาสถานีอนามัยที่เป็นแกนนำในการพัฒนาการจัดบริการสุขภาพแห่งหนึ่ง เก็บข้อมูลด้วยแบบบันทึกต้นทุน และแบบสอบถามผลได้ ซึ่งตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโด้ค่าดัชนีความตรงตามเนื้อหาเท่ากับ 1.00 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และใช้วิธีการวิเคราะห์ต้นทุนกิจกรรม ผลการวิจัย พบว่า การจัดบริการคัดกรองความเสี่ยงในการเกิดโรคเบาหวาน มีต้นทุนรวมเท่ากับ 127,830.35 บาท ต้นทุนต่อกิจกรรมเท่ากับ 5.75 บาท ต้นทุนต่อรายเท่ากับ 75.51 บาท โดยกิจกรรมการตรวจร่างกายมีต้นทุนสูงสุด เท่ากับ 44,401.86 บาท (ต้นทุนต่อราย = 26.23 บาท) รองลงมา คือ กิจกรรมการซักประวัติ เท่ากับ 36,203.17 บาท (ต้นทุนต่อราย =21.38 บาท) สำหรับผลได้ของผู้ให้บริการ เท่ากับ 1,663,625.00 บาท (ผลได้ต่อต้นทุน = 13.01) ผลได้ของผู้รับบริการท่ากับ 486,961.21 บาท (ผลได้ต่อต้นทุน = 10.21) และผลได้ของการจัดบริการในชุมชนมากกว่าการจัดบริการในสถานีอนามัย  ผลการวิจัยครั้งนี้ แสดงถึงแนวทางการลดต้นทุนโดยลดกิจกรรมที่ซ้ำซ้อนในกิจกรรมหลักการบันทึกผลการคัดกรอง และพัฒนาศักยภาพในการคัดกรองความเสี่ยงฯ แก่อาสาสมัครสาธารณสุขโดยให้ร่วมงานกับเจ้าหน้าที่ตามความเหมาะสม สนับสนุนการจัดบริการในชุมชนมากขึ้น และดำเนินการพัฒนาบริการให้ครอบคลุมกลุ่มเป้าหมายเพื่อเพิ่มผลได้ในการจัดบริการต่อไป   This descriptive research aimed to analyze the cost-benefit of diabetes screening in the primary care units of Phraseng District, Suratthani Province. A leading primary care unit for health service development was selected as the study subject. Data were collected by using a cost record and a questionnaire on client's benefit which was tested for content validity, giving a content validity index of 1.00. The data were analyzed using descriptive statistics and activity based cost analysis.  The results of activity based cost analysis for diabetes screening showed that cost per activity was 5.75 Baht, cost per case was 75.51 Baht and total activity cost was 127,830.33 Baht. When considering activity items, the highest cost was physical examination (total cost = 44,401.88 Baht, cost per case = 26.23 Baht), followed by medical history assessment (total cost = 36,203.17 Baht, cost per case = 21.38 Baht). For benefit, benefit to the provider was 1,663,625.00 Baht (benefit-cost ratio = 13.01), benefit to clients was 486,961.21 Baht (benefit-cost ratio = 10.21). The benefit of service in community was higher than that of service in the primary care unit.  The results revealed that an approach to reducing costs was to decrease redundant activities and develop potential of health volunteers to undertake an appropriate amount of work with health officers, to provide support for service in the community and expand the service to fully cover the target populations to increase benefit of the service.