การวิเคราะห์เนื้อหาสารและกลยุทธ์การสื่อสารบนสังคมออนไลน์เกี่ยวกับโรคซึมเศร้า

An Analysis of Contents and Communication Strategies about Major Depression Disorder in Online Communities

Abstract

วัตถุประสงค์ของงานวิจัยนี้เพื่อศึกษากลยุทธ์การสื่อสารของผู้ดูแลสังคมออนไลน์เกี่ยวกับโรคซึมเศร้า และเพื่อวิเคราะห์เนื้อหาสารด้านความเข้มแข็งทางจิตใจความไว้วางใจ และความผูกพันต่อชุมชนของสมาชิกบนสังคมออนไลน์เกี่ยวกับโรคซึมเศร้า เครื่องมือในการวิจัย ได้แก่ การสัมภาษณ์เชิงลึก และการวิเคราะห์เนื้อหาสารจากเฟซบุ๊กกลุ่ม 3 กลุ่ม คือ 1) กลุ่ม “เพื่อนผู้ป่วยโรคซึมเศร้า, โรคไบโพล่า, โรคจิตเภท, โรควิตกังวล, จิตเวชอื่น ๆ” 2) กลุ่ม “ลาน better together มาสู้โรคซึมเศร้า/ไบโพลาร์ด้วยกัน” 3) กลุ่ม “โรคซึมเศร้าหายได้ Depression” พบว่า ผู้ดูแลกลุ่มสังคมออนไลน์เกี่ยวกับโรคซึมเศร้า ใช้กลยุทธ์การสื่อสาร 3 ด้าน คือ 1) ด้านรูปแบบ คือ ให้สมาชิกมีส่วนร่วมในการสื่อสารอย่างอิสระ 2) การเรียบเรียงสาร คือ การกำหนดหัวข้อหลักและหัวข้อรองให้ความสำคัญต่อความเป็นเหตุเป็นผลของเรื่องราวที่สื่อสาร 3) เทคนิคการสื่อสาร คือ ใช้วิธีการสร้างหรือรักษาความสัมพันธ์ และเน้นการมีส่วนร่วมของสมาชิก ซึ่งลักษณะข้อความที่มีการสื่อสารกันในกลุ่มสังคมออนไลน์เกี่ยวกับโรคซึมเศร้ามากที่สุด คือ ข้อความเพื่อจรรโลงใจให้คติข้อคิด ทำให้การแสดงออกทางการสื่อสารของสมาชิกในกลุ่มในด้านความไว้วางใจมากที่สุด ผ่านการใช้ข้อความเปิดเผยตนเอง ลำดับต่อมา คือ ความเข้มแข็งทางจิตใจ โดยใช้ข้อความด้านสิ่งที่ตนเป็น และความผูกพันผ่านการใช้ข้อความแสดงความผูกพันด้านความรู้สึก  This research aimed to study the communications strategies used by administrators of online groups that associated with major depression disorder, and to identify the members’ messages written in in Online Communities on how they coped with resilience, trust, and attachment. The research methodology includes in-depth interview and content analysis from three Facebook groups, namely; 1) “Friends of Patients with Major Depression Disorder, Bipolar, Schizophrenia, Panic Disorder, and Others”, 2) “Better Together We Fight Depression/Bipolar Together”, and 3) “Major depression Disorder is Curable”. The results revealed three keys communication strategies that the administrators used were as follows: 1) Communication Patterns: There were no strict communication patterns among members; 2) Message Editing: Main and subtopics were outlined with logical concerns; 3) Communication Technique: Building or sustaining the relationships with members were applied as well as participating them. The most frequent messages in depression groups were positive and inspirational ones which enable the members to gain trust through self-disclosing messages. The messages at second rank in frequency were the message to develop patients’ resilience by expressing self-identity and building secure attachment.