การวิจัยเชิงปฏิบัติการอย่างมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนาความเข้มแข็งของชุมชนแอโก๋-แสนคำลือ ด้วยกระบวนการเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงแนวจิตตปัญญาศึกษา

The Participatory Action Research of Community Empowerment in Aeko-Saenkumlue Village, Using the Contemplation-Oriented Transformative Facilitation

Abstract

โครงการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงแนวจิตตปัญญาศึกษาที่มีความเหมาะสมต่อการพัฒนาความเข้มแข็งของชุมชนแอโก๋-แสนคำลือ รวมถึงศึกษาการเปลี่ยนแปลงทั้งมิติภายในและภายนอก ในกลุ่มผู้เข้าร่วมที่ได้ผ่านกระบวนการเรียนรู้ดังกล่าว โดยอาศัยระเบียบวิธีการวิจัยแบบการวิจัยเชิงปฏิบัติการอย่างมีส่วนร่วม มุ่งเน้นการเรียนรู้แบบใช้โครงงานเป็นฐานของการทำงานร่วมกันในทุกขั้นตอนของปฏิบัติการ ผลการศึกษาพบว่า คุณลักษณะของกระบวนการที่เหมาะสมนั้น มีแกนกลางอยู่ที่กระบวนการลงมือปฏิบัติการร่วมกันอย่างมีเจตจำนงเพื่อประโยชน์ส่วนรวมและมีองค์ประกอบเสริม ได้แก่ การสร้างความไว้วางใจ การรู้จักกันและกัน รู้จักบริบทการเสริมทักษะความรู้ทั้งมิติภายในและภายนอก การเสริมสร้างพลังกลุ่ม บนความเข้าอกเข้าใจ ร่วมมือกัน มีแรงบันดาลใจ และการเกื้อหนุนจากภายนอก มีระบบพี่เลี้ยง การเป็นที่ยอมรับ และศรัทธาในผู้นำ ส่วนการเปลี่ยนแปลงที่พบในกลุ่มผู้เข้าร่วม ด้านการเรียนรู้มิติด้านใน ได้แก่ สติสัมพันธภาพที่ดีขึ้น ความเชื่อมั่นในศักยภาพตนเองและด้านทักษะ ความรู้ภายนอก ได้แก่ ความกล้าตัดสินใจ การแบ่งหน้าที่ความรู้ในภูมิปัญญาดั้งเดิมและนิเวศวัฒนธรรม ขณะที่การขยับขยายกรอบการมองโลกถือเป็นอีกหนึ่งการเปลี่ยนแปลงที่มีความสำคัญ  This research’s objectives were to study the contemplation oriented transformative facilitation appropriate for the community empowerment in Aeko-Saenkumlue and to explicate the participants’ inner and outer changes found after the completion of learning program. It employed Participatory Action Research as its methodology while centered on the project-based learning with cooperative manner in all steps. The results revealed that the praxis of effective transformative facilitation consisted of co-created intent of doing common good with the addition of trust, intimacy, contextual knowing, supplementary skills both inner and outer, group empowerment with empathy, cooperation, inspiration, supports of mentorship, recognition, and faith in leadership. Meanwhile, the inner changes found in the participants were those regarding mindfulness, betterment in relationships, and confidence in self-potentials while outer skills found were aptness in decision making, duty balancing, and new understandings in ancient wisdom and cultural ecology. Nevertheless, the alteration of one’s own meaning perspective is considered as an essential transformation as well.