การศึกษาการใช้ภาษาของสมเด็จฯเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์และพระยาอนุมานราชธนในหนังสือบันทึกเรื่องความรู้ต่าง ๆ

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะภาษาในจดหมายโต้ตอบระหว่างสมเด็จ ฯ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ กับพระยาอนุมานราชธน ในหนังสือบันทึกเรื่องความรู้ต่าง ๆ รวม 5 เล่ม โดยศึกษาเฉพาะลายพระหัตถ์ และจดหมายกราบทูลที่ทรงมีและมีโต้ตอบกันนับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2479-2486 จำนวน 437 ฉบับ ผลการศึกษาพบว่า 1. โครงสร้างของภาษาไทยในการขึ้นต้นและลงท้ายจดหมายสมเด็จ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงใช้คำขึ้นต้นลายพระหัตถ์ 6 รูปแบบ และคำลงท้ายลายพระหัตถ์ 2 รูปแบบ พระยาอนุมานราชธนใช้คำขึ้นต้นจดหมายกราบทูล 4 รูปแบบ และใช้คำลงท้ายจดหมายกราบทูล 4 รูปแบบ 2. การเชื่อมโยงความ ทั้งสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ และพระยาอนุมานราชธน ทรงใช้และใช้ประเภทการเชื่อมโยงความที่เหมือนกัน 3 ประเภท คือ การใช้คำเชื่อม การอ้างถึงและการละ 3. ลักษณะภาษาที่แสดงการเปลี่ยนหัวเรื่อง ทั้งสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ และพระยาอนุมานราชธน ทรงใช้และใช้ลักษณะภาษาที่แสดงการเปลี่ยนหัวเรื่องที่เหมือนกัน 3 ประเภท คือ การใช้วลี การใช้ตัวเลข และการใช้คำ  The research aims to study the usage and style of the language in the correspondence of Prince Narissaranuwattiwong and Phya Anumanrajadhon. The correspondence were recorded in a books of 5 volumes called, “The Records of the Variety of Knowledge” However, in this study, only the correspondence between 2479-2486 B.E. comprising 437 letters are studied. The results of the study are as follows: 1) Usage of salutation and complimentary close The study reveals that whereas Prince Narissaranuwattiwong used 6 types of salutation and 2 types of complimentary close, Phya Anumanrajadhon used 4 types of salutation and 2 types of complimentary close. 2)  Cohesion As for cohesion, the study reveals that both Prince Narissaranuwattiwong and Phya Anumanrajadhon used the same 3 kinds of cohesive device. They are conjunction, reference and ellipsis.  3) Topic Shift The study reveals that both Prince Narissaranuwattiwong and Phya Anumanrajadhon used the same 3 kinds of marker to indicate topic shift. They are phrases, enumeration and certain words.