การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อเสนอเพื่อการพัฒนา เขตเศรษฐกิจพิเศษชายแดนและเพื่อศึกษาปัญหาอุปสรรคของการพัฒนา เขตเศรษฐกิจพิเศษชายแดนในพื้นที่จังหวัดตากเป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพมี 3 ขั้นตอน ได้แก่ 1) การสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้เกี่ยวข้องส าคัญระดับ นโยบาย รวม 5 คน 2) การสนทนากลุ่มผู้น าชุมชน รวม 20 คน และ 3) การสัมภาษณ์กลุ่มเจ้าหน้าที่รัฐระดับพื้นที่ รวม 55 คน โดยวิเคราะห์ ข้อมูลเชิงเนื้อหา ผลการวิจัย มีดังนี้1) ข้อเสนอให้จัดตั้งใน 2 พื้นที่ ได้แก่ พื้นที่ 3 อ าเภอชายแดนในจังหวัดตากหรือพื้นที่ 5,603 ไร่ในอ าเภอ แม่สอด ควรปรับปรุงกฎหมายว่าด้วยการท างานของคนต่างด้าว ขยาย เวลาเปิดปิดด่านพรมแดนและการข้ามพรมแดน ควรมีหน่วยงานบริหาร เขตเศรษฐกิจโดยเฉพาะ ควรเป็นอุตสาหกรรมสะอาด อุตสาหกรรม ต่อเนื่องจากภาคเกษตรและใช้แรงงานเข้มข้น และให้สิทธิประโยชน์ทั้ง ทางภาษีอากรและไม่ใช่ภาษีอากร และ 2) ปัญหาอุปสรรคของการพัฒนา เขตเศรษฐกิจพิเศษชายแดน ได้แก่ขอบเขตพื้นที่ไม่ชัดเจน ข้อกฎหมายไม่สอดคล้องกับแนวทางพัฒนา ขาดการให้ข้อมูลและการสร้างความเข้าใจที่ เพียงพอ และการบริหารจัดการเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษยังไม่ชัดเจนThis research aims to study proposal for development of the border special economic zone and to study obstacle of the border special economic zone development in Tak province. This qualitative research divided its methods into 3 stages: 1) In depth interviews of 5 key stakeholders in policy level, 2) Focus group of 20 community leaders and 3) Group interviews of 55 government agencies in area level with the data analyzed by content analysis. Findings include: 1) propose, 2 areas are suggested including the 3 districts of Tak province or the area of 5,603 hectares in Maesot district. Revised on the work of aliens law, extended opening hours across the border and border crossing, manage their own agency, the entrepreneurs/industry that should be a clean industry, industries of agriculture sector and labor-intensive, and benefits for tax and non-tax duties, and 2) Obstacles of the development, including the areas is not clear, the law is inconsistent with the development, the lack of information and understanding, and the management is not clear.
