ศักยภาพการท่องเที่ยวโดยชุมชนตามโครงการชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี กรณีศึกษา: หมู่บ้านท่องเที่ยวทางธรรมชาติและวัฒนธรรมพื้นบ้านอีสาน (บ้านซะซอม) อำเภอโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี

The Potential of Community-Based Tourism under the OTOP Community Tourism Project: A Case Study of I-Sarn Local Culture-Oriented Tourism Village (Ban Sasom), Khong Chiam District, Ubon Ratchathani

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาศักยภาพการท่องเที่ยวโดยชุมชนตามโครงการชุมชนท่องเที่ยวOTOP นวัตวิถี รวมถึงศึกษาศักยภาพของผลิตภัณฑ์เพื่อการท่องเที่ยวโดยชุมชนและการศึกษาศักยภาพการมีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนการท่องเที่ยวตามโครงการชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถีของหมู่บ้านท่องเที่ยวทางธรรมชาติและวัฒนธรรมพื้นบ้านอีสาน (บ้านซะซอม) อำเภอโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งผู้วิจัยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ที่เกี่ยวข้องและการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วมในชุมชนที่เป็นพื้นที่ศึกษาแล้วใช้การวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหาเพื่อนำไปสู่ผลสรุปผลการวิจัยครั้งนี้ ผลการศึกษาพบว่าศักยภาพของชุมชนของหมู่บ้านท่องเที่ยวทางธรรมชาติฯ (บ้านซะซอม) แบ่งออกเป็น 9 ด้านได้แก่ 1) ด้านการสร้างความประทับใจให้กับนักท่องเที่ยว 2) ด้านสิ่งอำนวยความสะดวกและที่พัก 3) ด้านอาหารพื้นถิ่น 4) ด้านวัฒนธรรมและประเพณีของชุมชน 5) ด้านแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ 6) ด้านแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมและศาสนสถาน 7) ด้านการบริหารจัดการภายในชุมชน 8) ด้านการจัดกิจกรรมภายในชุมชนและ 9) ด้านความยั่งยืนของการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติส่วนศักยภาพของผลิตภัณฑ์ชุมชนของหมู่บ้านท่องเที่ยวทางธรรมชาติฯ (บ้านซะซอม) แบ่งออกเป็น 3 ด้านได้แก่ 1) ด้านวัตถุดิบและแรงงานในกระบวนการผลิต 2) ด้านมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน และ 3) ด้านการสร้างอัตลักษณ์และเอกลักษณ์ของผลิตภัณฑ์ชุมชนและศักยภาพการมีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนประกอบด้วยภาครัฐภาคเอกชนสถาบันการศึกษาและเครือข่ายการเรียนรู้ของแหล่งท่องเที่ยวชุมชนเพื่อพัฒนาการประชาสัมพันธ์ผ่านโครงการต่าง ๆ การวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ การพัฒนาการตลาดออนไลน์ การวิจัยเพื่อศึกษาความต้องการของการตลาด การพัฒนาความรู้ ทักษะ ความสามารถการช่วยเหลือด้านเงินทุนเพื่อให้นำไปสู่การดึงดูดนักท่องเที่ยวมาท่องเที่ยวยังชุมชนได้อย่างยั่งยืน  The objective of this study was to examine the potential of community-based tourism under the context  of  the  OTOP  community  tourism  project,  as  well  as  the  potential  of  community-based  tourism products and the potential of participation in the project's community tourism development, Khong Chiam District, Ubon Ratchathani Province, OTOP Community Tourism Project of  natural tourism village and I-Sarn  local  culture-oriented  tourism  (Ban  Sasom).Using  in-depth  interviews  with  pertinent  participants and non-participation observation in the study's community, the researchers applied a qualitative research methodology. Then use data analysis with content analysis to approached the conclusions of this research. The study's results indicated that the natural tourist village's Ban Sasom community potential could be categorized into nine categories: 1) Appealing to tourists (2) Resources and accommodation 3) Local cuisine. 4) The traditions and cultures of the local community, 5) The natural attractions, 6) The cultural and religious places, 7) The management of the community, 8) The preparation of community events, and 9) The sustainability of tourism. There are three dimensions to the potential of village-based natural tourist goods (Ban Sasom): 1) The use of labor and raw materials in the production process 2) Local product standards and 3) branding a product and creating an identity as well as possible involvement in  community development consists of the public and private sectors, educational institutions, and a network of local tourism sites that promotes learning to improve public relations through numerous initiatives, product and packaging research, and development. To examine market demands and build knowledge, skills, and finance support, conduct online marketing development research. This will assist communities to attract tourists in a sustainable way.