บทบาทการแสดงลิเกของครูสกุณา รุ่งเรือง

Perormance style of master sakuna rungruang in likey

Abstract

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์ เรื่องบทบาทการแสดงลิเกของครูสกุณา รุ่งเรือง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทการแสดงลิเกของครูสกุณา รุ่งเรือง โดยดำเนินการศึกษารวบรวมข้อมูลการวิจัยแบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ 1. เอกสารทางวิชาการ บทความ งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง 2. สื่ออิเล็กทรอนิกส์ 3. การสัมภาษณ์ครูสกุณา รุ่งเรือง รวมถึงผู้ร่วมงานในการแสดงลิเก เพื่อนำมาวิเคราะห์ให้เกิดเป็นองค์ความรู้เกี่ยวกับการแสดงลิเกในฐานะนางลิเก ครูสกุณา รุ่งเรืองเป็นบุคคลสำคัญด้านลิเกที่มีผลงานทางด้านการแสดงบนเวที ทางโทรทัศน์ การกำกับการแสดงประพันธ์บทลิเกและถ่ายทอดกระบวนการขับร้อง กระบวนการรำ ให้กับผู้ที่มีความสนใจในการแสดงลิเกจนได้รับรางวัลอันทรงเกียรติคือรางวัลดาวเมขลา ทำให้มีชื่อเสียงและเป็นที่รู้จักในวงการลิเก เป็นบุคคลที่เกิดในครอบครัวลิเก ได้รับการถ่ายทอดการแสดงลิเกจากครอบครัวบิดา มารดาคือคณะลิเกหอมหวลและคณะลิเกธิดา ไวยคุล ได้รับการถ่ายทอดจากครู อาจารย์ทางด้านลิเก นาฏศิลป์ไทยหลายท่าน อีกทั้งในการด้นกลอนมีเสียงการขับร้องที่ก้องกังวานโน้มน้าวให้ผู้ชมเกิดความสนใจและกระบวนการรำที่มีความโดดเด่นและเป็นที่ประทับใจของผู้ชม จากการศึกษาพบว่าบทบาทการแสดงของนางลิเกเป็น 7 รูปแบบ ได้แก่ กระบวนการขับร้อง การรำในบทบาทของนางเอก นางร้าย นางตลก ผู้หญิงปลอมเป็นผู้ชาย การรำดาบ การรำทวน การรำเกี้ยวพระ-นาง การรำออกตัว การแสดงลิเกในบทบาทนางลิเกของครูสกุณา รุ่งเรืองมีเป็นอัตลักษณ์เฉพาะตน ทั้งในด้านการด้นกลอนและกระบวนการรำพัฒนาตนอย่างสม่ำเสมอ และได้ถ่ายทอดให้กับผู้ที่สนใจเพื่ออนุรักษ์ศิลปะของลิเก  This article is a part of the thesis study, “The Likey Performance of Sakuna Rung-rueang”. The purpose of the study was to explore Likey performance of Sakuna Rung-rueang. The data were collected via 3 types of sources; (1) related academic documents, articles, and research, (2) electronic data, and (3) field study. The data were then analyzed to establish a body of knowledge about female roles in Likey performance. Sakuna Rung-rueang is a leading figure in Likey, a popular folk theater in Thailand. As a Likey master, Sakuna has performed the art on several stages, some of which have been televised. She has also worked as a stage director, a playwright, and a mentor who teaches both singing and dancing techniques in Likey performance to those who are interested. With her extensive work in Likey, Sakuna was awarded a Dao Mekhala Award and became even more well-known in Likey circles. Sakuna was born in a family of Likey performers and was taught the art by her father and mother who were from the troupes Homhuan and Thida Waiyakun. Sakuna then learned techniques from several Likey and Thai dance masters. Sakuna is known for her poem recital, as she sings with a powerful voice, as well as her outstanding dance that captivates her audience. The results of the study revealed 7 types of roles for a female Likey performer including singing and dancing as a heroine, a villainess, a joker, and a male cross-dresser, as well as courting dancing, prelude dancing, and weapon dancing. The performances of Sakuna are outstanding with her own uniqueness in poem recital and dancing techniques which she has continuously improved and passed on to those who are interested in conserving the art of Likey.