ผลกระทบของการบาดเจ็บที่สมองที่มีต่อผู้ป่วยและครอบครัว

The Impact of Traumatic Brain Injury on Patients and Families

Abstract

          การบาดเจ็บที่สมองนํามาซึ่งปัญหาสุขภาพ และส่งผลให้เกิดการเจ็บป่วยระยะยาวที่ไม่เพียงแต่ส่ง ผลกระทบต่อผู้ป่วยเท่านั้น แต่ยังส่งผลกระทบต่อครอบครัวของผู้ป่วยด้วย การศึกษาครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลกระทบของการบาดเจ็บ ที่สมองที่มีต่อผู้ป่วยและครอบครัว โดยทําการศึกษาในผู้ป่วยที่ได้รับบาดเจ็บที่สมองและครอบครัว ที่มารับบริการตรวจรักษาพยาบาลที่แผนกผู้ป่วยนอก และหอผู้ป่วยศัลยกรรมอุบัติเหตุ โรงพยาบาลชลบุรี โรงพยาบาลระยอง โรงพยาบาลเมืองฉะเชิงเทรา และโรงพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี จํานวน 140 คู่ เก็บรวบรวมข้อมูล โดยใช้แบบสัมภาษณ์ที่มีโครงสร้าง เกี่ยวกับผลกระทบของการบาดเจ็บที่สมองที่มีต่อผู้ป่วย และแบบวัดผลกระทบของการบาดเจ็บที่สมอง ที่มีต่อครอบครัว วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าความถี่ และร้อยละของข้อมูลทั่วไป หาค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์เปรียบเทียบค่าเฉลี่ยคะแนนผลกระทบ ของการบาดเจ็บที่สมองที่มีต่อผู้ป่วยและครอบครัว โดยการทดสอบค่าที (t-test) และวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว (One Way Analysis of Variance)  ผลการศึกษาพบว่า ผู้ป่วยที่ได้รับบาดเจ็บที่สมอง ที่มีความแตกต่างกันในเรื่อง เพศ อายุ ระดับการ ศึกษา รายได้ครอบครัวต่อเดือน และระยะเวลาของการเจ็บป่วยจากอุบัติเหตุของผู้ป่วย มีค่าเฉลี่ยคะแนนผล กระทบของการบาดเจ็บที่สมองแตกต่างกัน อย่างไม่มีนัยสําคัญทางสถิติ (p>.05) ในขณะที่ผู้ป่วยที่ได้รับบาดเจ็บที่สมองที่มีระดับความพิการแตกต่างกัน มีค่าเฉลี่ยคะแนนผลกระทบของการบาดเจ็บที่สมองแตกต่าง กันอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (p<.001) และเมื่อทดสอบความแตกต่างรายคู่ด้วยวิธีเชฟเฟ่ (Sheffe's test) พบ ว่า ผู้ป่วยที่มีระดับความพิการปานกลางมีค่าเฉลี่ย คะแนนผลกระทบของการบาดเจ็บที่สมองแตกต่างจาก ผู้ป่วยที่ไม่มีความพิการ และผู้ป่วยที่มีระดับความพิการน้อย อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (p<.05 และ .01) ตาม  ลําดับ ผู้ป่วยที่มีระดับความพิการมาก และผู้ป่วยที่มีความพิการไม่รู้สติ มีค่าเฉลี่ยคะแนนผลกระทบของการ บาดเจ็บที่สมองแตกต่างจากผู้ป่วยที่มีระดับความพิการปานกลาง ระดับความพิการน้อย และไม่มีความพิการ อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (p<.001) สําหรับการศึกษาเปรียบเทียบ ค่าเฉลี่ยคะแนนผลกระทบของการบาดเจ็บ ที่สมองที่มีต่อครอบครัวของผู้ป่วย พบว่า สมาชิกครอบครัวที่มีความแตกต่างในเรื่องเพศ อายุ ระดับการศึกษา รายได้ครอบครัวต่อเดือน และระยะเวลาของการเจ็บป่วย จากอุบัติเหตุของผู้ป่วยมีค่าเฉลี่ยคะแนน ผลกระทบของการบาดเจ็บที่สมองแตกต่างกัน อย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (p>.05)  ในขณะที่สมาชิกครอบครัวที่ดูแลผู้ป่วยที่มีระดับความพิการต่างกัน และการช่วยเหลือในการทํากิจกรรมแก่ผู้ป่วยแตกต่างกัน มีค่าเฉลี่ยคะแนนผลกระทบของการบาดเจ็บที่สมอง ต่อครอบครัวแตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.05 และ .001) ตามลำดับ และเมื่อทดสอบความแตกต่างรายคู่ด้วยวิธีเชฟเฟ่ (Sheffe’s test) พบว่าผู้ป่วยที่มีระดับความพิการไม่รู้สติ มีค่าเฉลี่ยคะแนนผลกระทบ ของการบาดเจ็บที่สมอง ที่มีต่อครอบครัวแตกต่างจากผู้ป่วยที่ไม่มีความพิการ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.01) และสมาชิกครอบครัวที่ต้องให้การช่วยเหลือ ในการทำกิจกรรมแก่ผู้ป่วยมาก มีค่าเฉลี่ยคะแนนผลกระทบของการบาดเจ็บที่สมอง ที่มีต่อครอบครัวแตกต่างจากสมาชิกครอบครัวที่ให้การช่วยเหลือ ในการทำกิจกรรมแก่ผู้ป่วยน้อย และไม่ต้องให้ความช่วยเหลือในการทำกิจกรรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.01 และ .001) ตามลำดับ  Consequence of traumatic brain injury (TBI) is a chronic health problem that has long-term impacts on both patients themselves and their families. The purposes of this study were to explore the impacts of TBI on patients and families. The sample consisted of 140 pairs of TBI patients and the significant person in their families who followed up at the neurological out patient clinic and readmission at traumatic wards in Chonburi hospital, Rayong hospital, Phrapokklao hospital and Chacheongsao hospital. The measurements used in this study included a structured interview questionnair about impacts of TBI on patients and a self-administrative questionnaire about impacts of TBI on family. Descriptive statistics, T-test, and ANOVA were conducted for data analysis.  The result revealed that TBI patients with differences in sex, age, educational level, family income, and duration of illness after accidents were not significantly different in the TBI impact scores. TBI patients with differences in levels of disability had significant difference in TBI impact scores (p<.05). With scheffe's test, TBI patients with moderate level of disability had statistically significant difference of TBI impact scores from TBI patients with non-disability and low level of disability (p<.05 and p<.01), respectively. TBI patients with high level of disability and vegetative level had statistically significant difference of TBI impact scores from TBI patients with moderate and low level of disability as well as non-disability (p<.001). For TBI impacts on family, the result showed that TBI families with differences in sex, age, education level, family income, and duration of illness after accidents were not significantly different in the average of TBI impact scores on family. TBI patients with different level of disability and different level of daily activity assistance had significant difference in TBI impacts scores on family (p < 0.05). With scheffe's test, TBI impact scores on family of TBI patients with vegetative level significantly differed from TBI patients with non-disability (p < .01). In addition, there were statistically significant differences of TBI impact scores on family between TBI patients with high level of daily activity assistance and TBI patients with low level of daily activity assistance and those with no assistance (p<.01 and p<.001), respectively.