ผลของโปรแกรมการกำกับตนเองต่อพฤติกรรมการลดน้ำหนักและน้ำหนักตัว ของบุคลากรสาธารณสุขหญิงที่มีภาวะน้ำหนักเกิน

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการกำกับตนเองต่อพฤติกรรมการลดน้ำหนักและน้ำหนักตัวของบุคลากรสาธารณสุขหญิงที่มีภาวะน้ำหนักเกิน กลุ่มตัวอย่างได้แก่ บุคลากรสาธารณสุขหญิง ที่ปฏิบัติงานในสถานบริการสาธารณสุข เขตเทศบาล จังหวัดสระบุรี จำนวน 60 คน ซึ่งได้มาจากการสุ่มอย่างง่าย แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 30 คน โดยกลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการกำกับพฤติกรรมการลดน้ำหนักของตนเอง ส่วนกลุ่มควบคุมได้รับความรู้ในการปฏิบัติตนจากพยาบาลตามปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการทดลองประกอบด้วยโปรแกรมการกำกับตนเอง คู่มือให้ความรู้เรื่องภาวะน้ำหนักเกิน แบบบันทึกการกำกับตนเอง และเครื่องชั่งน้ำหนักเครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลประกอบด้วยแบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามพฤติกรรมการบริโภคอาหาร แบบสอบถามพฤติกรรมการออกกำลังกายและแบบสอบถามพฤติกรรมการควบคุมอารมณ์ ซึ่งมีค่าสัมประสิทธิ์อัลฟ่าของครอนบาคเท่ากับ .70, .71 และ .70ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติสถิติพรรณนา และสถิติทีผลการวิจัยพบว่าภายหลังการทดลอง กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยผลต่างคะแนนพฤติกรรมการบริโภคอาหารพฤติกรรมการออกกำลังกาย พฤติกรรมการควบคุมอารมณ์และค่าเฉลี่ยผลต่างน้ำหนักตัว มากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = 10.84, p < .001; t =12.03,p < .001; t = 7.99, p < .001 และ t = - 11.80,p < .001 ตามลำดับ) จากผลการวิจัยมีข้อเสนอแนะว่าพยาบาลที่ปฏิบัติงานในหน่วยบริการระดับปฐมภูมิสามารถนำโปรแกรมนี้ไปประยุกต์ใช้เป็นแนวทางในการปรับพฤติกรรมบริโภคอาหาร การออกกำลังกาย และการควบคุมอารมณ์เพื่อลดน้ำหนักผู้ที่มีภาวะน้ำหนักเกินได้The purpose of this research was to studythe effects of self-regulation program on weightloss behavior and bodyweight among overweightfemale health care personnel. A simple randomsampling method was used to recruit the sampleof 60 following the inclusion criteria and wasrandomly assigned into an experimental groupand a control group of 30. The experimental groupreceived the self-regulation weight controlprogram, whereas the control group received theroutine services from the hospital. Researchinstruments included the self-regulation weight control program, a handbook for overweighteducation, a self-regulation record form, ademographic questionnaire, eating, exercise andemotional control behavior questionnaires withCronbach’s alpha coefficient .70, .71, and .70respectively. Data were analyzed by usingdescriptive statistics and Independent t-test.The results revealed that at the end of theprogram, the experimental group had significantlyhigher mean difference scores of eating behavior,exercise behavior, emotional control behavior andmean difference of bodyweight than those of thecontrol group at the level of .05 (t = 10.84,p < .001; t =12.03, p < .001; t = 7.99, p < .001 andt = -11.80, p < .001 respectively). The findingssuggest that nurses and health professionalsshould use this self-regulation weight controlprogram in order to enhance eating behavior,exercise behavior, and emotional control behaviorto reduce weight among overweight people.