ผลของการเสริมสร้างพลังอ􀄞ำนาจอาสาสมัครสาธารณสุขประจ􀄞ำหมู่บ้านต่อการรับรู้ สมรรถนะแห่งตนและพฤติกรรมการดูแลผู้เป็นเบาหวานในชุมชน

Abstract

กษาผลของการเสริมสร้างพลังอำนาจอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ต่อการรับรู้สมรรถนะแห่งตนและพฤติกรรมการดูแลผู้เป็นเบาหวานในชุมชนกลุ่มตัวอย่างเป็น อสม. ที่อาศัยอยู่ในตำบลตะพง อำเภอเมือง จังหวัดระยอง จำนวน 60 คน ซึ่งทำการสุ่มตัวอย่างแบบจับคู่ เป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 30 คนกลุ่มทดลองได้รับการเสริมสร้างพลังอำนาจในการดูแลผู้เป็นเบาหวานในชุมชนที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น โดยให้ อสม. ร่วมกันค้นหาปัญหา แลกเปลี่ยนความคิดเห็นและประสบการณ์ร่วมตัดสินใจเลือกวิธีปฏิบัติพฤติกรรมที่เหมาะสม สรุปปัญหา วางแนวทางการแก้ไขปัญหาการดูแลผู้เป็นเบาหวานพัฒนาการคงไว้ซึ่งการปฏิบัติที่มีประสิทธิภาพ และฝึกปฏิบัติกับผู้เป็นเบาหวานในชุมชนจริง เป็นเวลา 6 สัปดาห์ส่วนกลุ่มควบคุมได้รับมอบหมายกิจกรรมตามปกติเก็บรวบรวมข้อมูลการรับรู้สมรรถนะแห่งตนและพฤติกรรมการดูแลผู้เป็นเบาหวานในชุมชนก่อนการทดลอง หลังการทดลองเก็บรวบรวมข้อมูลการรับรู้สมรรถนะแห่งตนหลังจากนั้น 1 เดือน เก็บรวบรวมข้อมูลพฤติกรรมการดูแลผู้เป็นเบาหวาน โดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา การทดสอบค่าไค-สแควร์ และการทดสอบค่าทีผลการวิจัย พบว่า การเสริมสร้างพลังอำนาจ อสม.มีผลทำให้กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยผลต่างของการรับรู้สมรรถนะแห่งตนมากกว่ากลุ่มควบคุม (t = 2.75,p(one tailed) < .05) แต่พฤติกรรมการดูแลของกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมไม่แตกต่างกัน (t = 1.36, p(one tailed)> .05)ข้อเสนอแนะจากผลการวิจัย พยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน ควรนำวิธีการเสริมสร้างพลังอำนาจไปประยุกต์ในการพัฒนา อสม. เพื่อเพิ่มการรับรู้พลังอำนาจของ อสม. ให้มีความสามารถในการปฏิบัติงานดูแลผู้ที่เป็นเบาหวานในชุมชนต่อไปThis experimental research aimed tostudy the effects of village health volunteersempowerment on perceived self - efficacy andcaring behavior for persons with diabetes incommunity. Matching sampling was used to recruit60 health volunteers in Tapong districts, Rayongprovince who met inclusion criteria. They wereassigned into experimental group and controlgroup equally. The experimental group receivedsix-week village health volunteer empowermentprogram elaborated by the researcher by assessingthe problem, exchanging opinions and experiences,participating in decision making to chooseappropriate behavior, summarizing problems,planning for caring diabetes patient in community,maintaining effective behaviors, and practicing withdiabetes patient in community. The control groupreceived routine task assignment. Data werecollect at pretest, posttest, and one month afterreceiving the program using questionnaires. Thepre-test data collection consisted of bothperceived self - efficacy and caring behavior,while perceived self - efficacy was collectedimmediately finishing the program, and caringbehavior was collected 1 month after theexperimental period. The descriptive statistics,Chi-square test and t-test were used for dataanalysis.The results of study showed the differenceof self – efficacy’s mean score in the experimentalgroup was significantly more than the controlgroup. (t = 2.75, p(one tailed) < .05). The caringbehavior’s mean score of the experimental groupand the control group was not significantlydifferent. (t = 1.36, p(one tailed) > . 05).Findings suggested that community nursesshould apply this empowerment program todevelop village health volunteers for enhancingtheir self – efficacy perception so to be able toprovide care for persons with diabetes incommunity.