การเปรียบเทียบความร่วมมือในการรับประทานยาของวิธีการจัดยาของญาติผู้ดูแลและปัจจัยที่มีผลต่อ ความร่วมมือในการรับประทานยาของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ใช้ยาหลายขนาน

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบความร่วมมือในการรับประทานยาของวิธีการจัดยาของญาติผู้ดูแลและปัจจัยที่มีผลต่อความร่วมมือในการรับประทานยาของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ใช้ยาหลายขนาน โดยทำการศึกษาในญาติผู้ดูแล และผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ญาติพามารักษาที่แผนกผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลสมเด็จพระบรมราชเทวี ณ ศรีราชา จำนวนอย่างละ 221 คน เก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 1 เมษายน ถึง 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2563 โดยการใช้แบบสอบถามญาติผู้ดูแลถึงวิธีการจัดยา และแบบประเมินความร่วมมือในการรับประทานยา วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สถิติไคสแคว์ และวิเคราะห์ปัจจัยด้วยสถิติถดถอยแบบโลจิสติก ผลการวิจัยพบว่าวิธีการช่วยอ่านหรือแปลข้อมูลวิธีการรับประทานยา ทำให้ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ใช้ยาหลายขนานมีสัดส่วนระดับความร่วมมือในการรับประทานยาระดับสูงมากที่สุด รองลงมา ได้แก่ วิธีการสอบถามถึงการรับประทานยา และการดูแลควบคุมขณะผู้ป่วยรับประทานยา ส่วนปัจจัยที่มีผลทำให้ผู้ป่วยมีความร่วมมือในการรับประทานยาระดับปานกลางและสูง ได้แก่ ปัจจัยของญาติผู้ดูแลที่มีอายุ 18 ถึง 59 ปีผลการวิจัยเสนอแนะว่า แพทย์และบุคลากรการแพทย์ควรแนะนำให้มีการจัดหาญาติผู้ดูแลที่มีอายุ 18 ถึง 59 ปีมาช่วยดูแล เพื่อทำให้ความร่วมมือในการรับประทานยาของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังเพิ่มมากขึ้น     The purpose of this research was to compare the medical adherence among family caregivers’ medical management with factors affecting medical adherence in chronic kidney disease patients with polypharmacy. The sample comprised 221 family caregivers and 221 chronic kidney disease patients who visited the outpatient department of Queen Savang Vadhana Memorial Hospital between 1 April 2020 and 31 July 2020. Data were collected using the medical management methods of family caregivers and the patients’ medical adherence scale. Data were analyzed using descriptive statistics, chi-square, and binary logistic regression analysis. The results revealed that the medical management method with the highest proportion of medical adherence was the method of family caregivers helping patients read and interpret their prescriptions. This was followed by asking daily about taking their medicines and family caregivers administering the medicines, respectively. Nevertheless, the latter two are the top two methods used by caregivers. The factor most influencing moderate to high level of medical adherence was family caregivers being 18-59 years old. The results recommend that health care providers could increase medical adherence by encouraging chronic kidney disease patients with polypharmacy to find family caregivers who are 18-59 years old.