การศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมส่งเสริมการจัดการด้วยตนเองต่อพฤติกรรมสุขภาพ ระดับความดันโลหิต ระดับน้ำตาลในเลือด และเส้นรอบเอวของผู้สูงอายุภาวะเมตาบอลิก

The study of the effectiveness of the Self-Management Promotion Program on Health Behaviors, Blood Pressure Level, Blood Sugar Level, and Waist Circumference among Older Adults with Metabolic Syndrome

Abstract

การวิจัยกึ่งทดลองแบบสองกลุ่ม มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมส่งเสริมการจัดการด้วยตนเองต่อ พฤติกรรมสุขภาพ ระดับความดันโลหิต ระดับน้ำตาลในเลือด และเส้นรอบเอวของผู้สูงอายุภาวะเมตาบอลิก กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุภาวะเมตาบอลิกที่มารับบริการ ณ โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา จำนวน 20 ราย สุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบง่าย เข้ากลุ่มทดลอง และกลุ่มควบคุมกลุ่มละ 10 คน เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง ได้แก่ โปรแกรมส่งเสริมการจัดการด้วยตนเอง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย แบบประเมินพฤติกรรมสุขภาพ เครื่องวัดความดันโลหิต เครื่องตรวจ น้ำตาลในเลือด และสายวัดรอบเอว วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา และสถิติ Wilcoxon Signed Rank Test และ Mann Whitney U Test ผลการศึกษา พบว่า คะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมสุขภาพในระยะหลังการทดลองมากกว่าก่อนการทดลองและมากกว่า กลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p <.01) ค่าเฉลี่ยความดันโลหิตตัวบน และค่าเฉลี่ยความดันโลหิตตัวล่างในระยะหลังการทดลองน้อยกว่าระยะก่อนการทดลอง และน้อยกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05) ค่าเฉลี่ย ระดับน้ำตาลในเลือดในระยะหลังการทดลองน้อยกว่าระยะก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05) แต่ไม่แตกต่างกันระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม ส่วนค่าเฉลี่ยของเส้นรอบเอว ในระยะหลังการทดลองน้อยกว่าระยะ ก่อนการทดลอง อย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ และไม่แตกต่างกันระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม จากผลการวิจัยมีข้อเสนอแนะว่า พยาบาลสามารถนำโปรแกรมส่งเสริมการจัดการด้วยตนเองไปใช้ในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุภาวะเมตาบอลิกให้ดีขึ้น เพื่อลดระดับความดันโลหิต และระดับน้ำตาลในเลือด  The purpose of this quasi-experimental research was to investigate the effect of a self-management promotion program on health behaviors, blood pressure level, blood sugar level, and waist circumference among older adults with metabolic syndrome. A simple random sampling method was used to recruit 20 older people with metabolic syndrome. They were then randomly assigned to the experimental and control group equally (n = 10). The instrument for the experimental study included the self-management promotion program. Data were collected using the health behavior assessment form, the digital blood pressure monitor, the blood glucose meter, and the waist tape measure. Data were analyzed using descriptive statistics, Wilcoxon Signed-Rank Test, and Mann-Whitney U Test. The results revealed that the sample had higher mean scores in health behaviors than those before program participation and higher posttest scores, which were statistically significant than the experimental and control group (p < .01). The mean scores of systolic and diastolic blood pressure were significantly lower than those before program participation and lower posttest scores than the control group and were statistically significant (p < .01). The mean scores of blood sugar level were significantly lower than those before program participation (p < .05) and were not different from experimental and the control group. The mean scores of waist circumference during the posttest period were not significantly different from the pretest period in the experimental and the control group. The findings suggest that nurses can use this self-management promotion program to enhance the health behaviors of older adults with metabolic syndrome to decrease their blood pressure and blood sugar level.