ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการจัดการด้วยตนเองของผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดหัวใจ
Factors Related to Self-Management Behaviors Among Older Adults With Coronary Artery Disease
Keywords:
พฤติกรรมการจัดการด้วยตนเอง, การรับรู้สมรรถนะแห่งตน, การรับรู้ภาวะสุขภาพ, ความรู้เกี่ยวกับโรคและการจัดการด้วยตนเอง, ผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดหัวใจ, Self-management behaviors, self-efficacy, health perception, knowledge about disease and self-management behaviors, older adults with coronary artery diseaseAbstract
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการจัดการด้วยตนเอง และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรม การจัดการด้วยตนเองของผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดหัวใจ กลุ่มตัวอย่างคือผู้ที่มีอายุ 60 บริบูรณ์ปีขึ้นไป ที่ได้รับการวินิจฉัย ว่าเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจและเข้ารับการรักษาอย่างต่อเนื่องที่คลินิกโรคหัวใจโรงพยาบาลสมเด็จพระบรมราชเทวี ณ ศรีราชา ได้มาโดยการสุ่มตัวอย่างแบบง่ายจำนวน 105 คน เครื่องมือการวิจัย ได้แก่ แบบประเมินข้อมูลทั่วไป แบบประเมินการรับรู้ภาวะสุขภาพ แบบประเมินความรู้เกี่ยวกับโรคและการจัดการด้วยตนเอง แบบประเมินการรับรู้ สมรรถนะแห่งตน แบบประเมินการสนับสนุนทางสังคม และแบบประเมินพฤติกรรมการจัดการด้วยตนเอง วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติสหสัมพันธ์ของเพียร์สัน ผลการวิจัยพบว่า คะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการจัดการด้วยตนเองอยู่ในระดับมาก (M = 67.17, SD = 6.85) การรับรู้สมรรถนะแห่งตน การรับรู้ภาวะสุขภาพ ความรู้เกี่ยวกับโรคและการจัดการด้วยตนเองมีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมการจัดการด้วย ตนเองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = .571, .428, 284, p < .01 ตามลำดับ) การศึกษาครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่าพยาบาลและบุคลากรทีมสุขภาพ สามารถนำผลการ วิจัยไปในการวางแผนการดูแลที่เหมาะสม เพื่อส่งเสริมให้ผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดหัวใจมีพฤติกรรมการจัดการด้วยตนเองให้ดียิ่งขึ้นและต่อเนื่อง โดยให้ความสำคัญกับการรับรู้สมรรถนะตนเอง การรับรู้ภาวะสุขภาพตนเอง และความรู้เกี่ยวกับโรคและการจัดการด้วยตนเอง This research aimed to study self-management behaviors and the related factors among older adults with coronary artery disease. The sample included 105 older adults aged 60 years and above diagnosed with coronary artery disease and undergoing treatment at the cardiology clinic, Somdej Phraborom Ratchathewi Hospital, Sriracha. Simple random sampling was used. Research instruments were the demographic data, health perception, knowledge about disease and self-management, self-efficacy perception, social support, and self-management behavior questionnaires. The data were analyzed using frequency, percentage, mean, standard deviation, and Pearson’s product-moment correlation statistics. The results revealed that the samples had higher mean scores in self-management behaviors (M = 67.17, SD = 6.85). Perceived self-efficacy, health perception, and knowledge about the disease and self-management behaviors were statistically positively correlated with self-management behaviors (r = .571, .428, .284, p < .01, respectively).This study suggests that nurses and health care teams could apply these findings in planning appropriate care to encourage self-management behaviors among older persons with coronary artery disease, with an emphasis on perceived self-efficacy, health perception, and knowledge about disease and self-management.References
Annual Report Somdej Phraborom Ratchathewi Sriracha Hospital. (2020). Registration and statistics: Top 10 OPD patients aged 60 years and over, 2019. Chonburi: Registration and Statistics.
Chaiwong, N., Duangpaeng, S., & Masingboon, K. (2014). Factors influencing self-management behaviors among acute myocardial infarction patients. Thai Pharmaceutical and Health Science Journal, 9(3), 112-119. [In Thai]
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral science (2nd ed.). Hillsdale: Lawrence Eribaum.
Dehmer, G. J., Badhwar, V., Bermudez, E. A., Cleveland Jr, J. C., Cohen, M. G., D’Agostino, R. S., & Shahian, D. M. (2020). 2020 AHA/ACC key data elements and definitions for coronary revascularization: A report of the American College of Cardiology/American Heart Association task force on clinical data standards (writing committee to develop clinical data standards for coronary revascularization). Journal of the American College of Cardiology, 75(16), 1975-2088.
Eliopoulos, C. (2018). Gerontological nursing (8th ed.). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins.
Hanhunakul, W. (1997). Effect of constructive adaptation activity on health perception and adaptation in myocardial infarction patients. Master’s Thesis, Nursing Science, Faculty of Nursing. Mahidol University. [In Thai]
Huynh-Hohnbaum, A. L. T., Marshall, L., Villa, V. M., & Lee, G. (2015). Self-management of heart disease in older adults. Home Health Care Services Quarterly, 34(3-4), 159-172.
Jansrithong, P., & Choowattanapakorn, T. (2018). Factors predicting self-management in older person with acute coronary syndrome in tertiary hospitals, Bangkok. Journal of Nursing Science Chulalongkorn University, 30(2), 81-94. [In Thai]
Jitapunkul, S. (1999). Principles of geriatric medical (2nd ed.). Bangkok: Faculty of Medical Chulalongkorn University. [In Thai]
Kanfer, F. H., & Gaelick, L. (1991). Self-management method. In F. H. Kanfer, & A. Goldstein (Eds.), Helping people change: A textbook of methods (4th ed., pp. 305-360). New York: Pergamon Press.
Karoly, P., & Kanfer, F. H. (1982). Self-management and behavior change: From theory to practice. New York: Pergamon Press.
Khatun, T., Maqbool, D., Ara, F., Sarker, M. R., Anwar, K. S., & Hoque, A. (2021). Dietary habits of patients with coronary artery disease in a tertiary-care hospital of Bangladesh: A case-controlled study. Journal of Health, Population and Nutrition, 40(1), 1-6.
Miller, C. A. (2019). Nursing for wellness in older adults (8th ed.). New York: Lippincott Williams & Wilkins.
Phuaphae, J., Jitmontree, N., & Leelahakul, V. (2015). Factor predicting self-management behaviors among older persons with cardiovascular risks. Journal of Nursing Science, 33(2), 41-50. [In Thai]
Sirikutjatuporn, K., Wirojratana, V., & Jitramontree. N. (2017). Factor predicting self-management behavior of elderly type 2 diabetes patients. Thai Journal of Nursing Council, 32(1), 81-93. [In Thai]
Strategy and Planning Division, Ministry of Public Health. (2017). Public health statistics A.D.2017. Retrieved from http://bps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/stratistics60.pdf
Teeotid, W., Kunsongkeit, W., & Dungpaeng, S. (2019). Factor influencing self-management behaviors of sodium restriction among congestive heart failure patients. Journal of Boromarajonani College of Nursing, Bangkok, 35(1), 120-129. [In Thai]
Touhy, T. A., & Jett, K. F. (2016). Ebersole & Hess' toward healthy aging: human needs and nursing response. St. Louis: Elsevier Mosby.
Wangnum, K. (2017). Factor related to self-care agency of older people with cancer receiving chemotherapy. Master’s Thesis, Gerontological Nursing, Faculty of Nursing. Chulalongkorn University. [In Thai]
Willard-Grace, R., Devore, D., Chen, E. H., Hessler, D., Bodenheimer, T., & Thom, D. H. (2013). The effectiveness of medical assistant health coaching for low-income patients with uncontrolled diabetes, hypertension, and hyperlipidemia: Protocol for a randomized controlled trial and baseline characteristics of the study population. BioMed Central Family Practice, 14(1), 1-10.
World Health Organization [WHO]. (2020). Cardiovascular diseases. Retrieved from https://www.who.int/health-topics/cardiovascular diseases
