การบูชาบรรพบุรุษของกลุ่มผู้นับถือนิกายคาทอลิกในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (กรณีศึกษา ประเทศเวียดนาม)

Abstract

การบูชาบรรพบุรุษ ถือเป็นประเพณีที่แสดงความกตัญญูของลูกหลาน ชาวเวียดนาม ซึ่งในปี คริสต์ศักราช 1553 ในเวียดนามเกิดการแผ่ขยายอิทธิพล ของศาสนาคริสต์นิกายคาทอลิก ทำให้การบูชาบรรพบุรุษถูกทำลายลง เนื่องจาก การเกิดความขัดแย้งอย่างรุนแรงระหว่างกลุ่มที่นับถือศาสนาคริสต์นิกายคาทอลิก และกลุ่มที่ไม่ได้นับถือศาสนาคริสต์นิกายคาทอลิก จนกระทั่งปัจจุบันการละทิ้ง การบูชาบรรพบุรุษของศาสนาคริสต์นิกายคาทอลิก นั้นก็ยังคงอยู่ในสังคม เวียดนาม ซึ่งการละทิ้งการบูชาบรรพบุรษดังกล่าวนำไปสู่ผลลัพธ์ต่าง ๆ ทางสังคม อาทิ ร่องรอยของความขัดแย้งจากอดีต ความเป็นอื่นของผู้ที่นับถือศาสนาคริสต์ นิกายคาทอลิก การห้ามมิให้มีแต่งงานกับผู้ที่นับถือศาสนาคริสต์นิกายคาทอลิก เป็นต้น ซึ่งบทความนี้ให้ความสำคัญกับการอธิบายการบูชาบรรพบุรุษของคน กิงห์ (Kinh) ของผู้ที่นับถือศาสนาคริสต์นิกายคาทอลิกในเวียดนาม โดยมีฐาน ข้อมูลทางประวัติศาสตร์และการสำรวจทางสังคมวิทยาใน 3 เขตศาสนา ดังนี้ เขตศาสนา โหนว หลึก (No Luc) ในจังหวัด ฟู๋ เถาะ (Phu Tho) ตื่อ เน (Tu Ne) ในจังหวัด บ๊าก นิง (Bac Ninh) ก๋าย เมิน (Cai Mon) ในจังหวัด เบ๋น แจ (Ben Tre)โดยบทความนี้จะอธิบายให้เห็นถึงการบูชาบรรพบุรุษของศาสนาคริสต์นิกาย คาทอลิก ผ่านทางกิจกรรมต่าง ๆ เช่น งานศพ งานแต่งงาน วันหยุดในเทศกาล ปีใหม่เวียดนาม (Tet) นอกจากนี้ยังบรรยายถึงความแตกต่างและความเหมือน ของกลุ่มที่นับถือคาทอลิกและกลุ่มที่ไม่ได้นับถือศาสนาคริสต์นิกายคาทอลิก ในเวียดนาม ดังเช่น ความเหมือนระหว่างศาสนาคริสต์นิกายคาทอลิก ในเวียดนาม กับจีน ฟิลิปปินส์ และคาทอลิกญี่ปุ่น จากที่กล่าวมาจะเห็นได้จาก กระบวนการ การบูรณาการผสมผสานกันระหว่างศาสนาคริสต์นิกายคาทอลิก กับวัฒนธรรม พื้นเมืองซึ่งจะทำให้เห็นความชัดเจนมากขึ้นAncestor worship is a tradition filial piety of Vietnamese people. The penetration of Catholicism into Vietnam (in 1553) dismissed ancestor worship, causing profound social conflict between Catholics and non-Catholics. Up to the present, the notion that Catholics abandoned ancestor worship still exists in Vietnamese society. This notion led to social consequences such as stigma, alienated Catholics; prohibiting marriage with Catholics...The paper focuses on the opinion and form of ancestor worship of Kinh Catholics. Basing on historical data and results of sociological surveys at three parishes (No Luc parish in Phu Tho province, Tu Ne parish in Bac Ninh province and Cai Mon parish in Ben Tre province), the paper exposes the ancestor worship of Catholics in Vietnam through certain activities such as funerals, weddings, Tet holidays... The paper describes the differences and similarities in matters of ancestor worship between Catholics and non-Catholics in Vietnam; the similarities between Vietnamese Catholic with China, the Philippines, Japan Catholic so that the integration process of Catholism into native cultures can be seen more clearly.