Comparative Regional Cooperation: A Case Study of ASEAN and SAARC

ความร่วมมือระดับภูมิภาคเชิงเปรียบเทียบ : กรณีศึกษาอาเซียนและซาร์ก

Abstract

อาเซียน (The Association of Southeast Asian Nations: ASEAN) และซาร์ก (The South Asian Association for Regional Cooperation: SAARC) เป็นองค์การระหว่างประเทศระดับภูมิภาคของกลุ่มประเทศโลกที่สาม ซึ่งจัดตั้งในช่วงสงครามเย็น และยังคงดำเนินงานจนกระทั่งปัจจุบัน จากการที่ประเทศสมาชิกของทั้งสององค์การนี้ตั้งอยู่ในพื้นที่บริเวณใกล้เคียงกัน กล่าวคือ ประเทศในกลุ่มอาเซียนตั้งอยู่ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และประเทศในกลุ่มซาร์กตั้งอยู่ในภูมิภาคเอเชียใต้ รวมทั้งประวัติความเป็นมาและวัตถุประสงค์ของทั้งสองกลุ่มก็มีความคล้ายคลึงกัน ด้วยสาเหตุต่าง ๆ ดังกล่าว จึงนำมาสู่การศึกษาเปรียบเทียบความร่วมมือระดับภูมิภาคของทั้งสององค์การในบทความครั้งนี้ บทความนี้นำเสนอว่า ความเข้มแข็งของความร่วมมือทางการเมืองและความมั่นคง ถือเป็นเป็นปัจจัยสำคัญที่กำหนดความสำเร็จของความร่วมมือทางเศรษฐกิจในการบูรณาการเชิงภูมิภาค ทั้งนี้ ในส่วนแรก บทความนี้นำเสนอข้อมูลพื้นฐานทั่วไปของอาเซียนและซาร์ก ส่วนที่สองของบทความเป็นการเปรียบเทียบบทบาทของทั้งคู่จากสามเสาหลัก ได้แก่ ความร่วมมือทางการเมืองและความมั่นคง ความร่วมมือทางเศรษฐกิจ และความร่วมมือทางสังคม บทความนี้ค้นพบว่าองค์การระหว่างประเทศอย่างอาเซียนดูเหมือนว่าจะประสบความสำเร็จในการรักษาสันติภาพและเสถียรภาพในภูมิภาค ซึ่งถือเป็นคุณลักษณะที่สำคัญสำหรับความร่วมมือทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศสมาชิก ส่วนหนึ่งของความร่วมมือดังกล่าว เกิดขึ้นมาจากการใช้แนวทางแบบวิถีอาเซียน อันเป็นรูปแบบของความร่วมมือที่ให้ความสำคัญกับอธิปไตยของชาติสมาชิก และผลประโยชน์ของตนเองในภูมิภาคนี้ ในท้ายที่สุด ลักษณะดังกล่าวก็ได้สร้างความยืดหยุ่นในการรักษาสันติภาพ เสถียรภาพ และสมัครสมานทางการทูต ท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงทางการเมือง เศรษฐกิจ และสังคมที่สำคัญทั่วทั้งภูมิภาค ในทางกลับกัน ซาร์กพยายามที่จะสร้างความร่วมมือทางด้านสาธารณสุขระหว่างกันในช่วงการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ในขณะที่ความร่วมมือด้านความมั่นคงและเศรษฐกิจยังเป็นสิ่งที่ต้องดำเนินการต่อไป  ASEAN (The Association of Southeast Asian Nations) and SAARC (The South Asian Association for Regional Cooperation) are “Third World” regional and international organizations that emerged during the Cold War and still exist today. As the member countries of these associations are located nearby - Southeast Asia in the case of ASEAN and South Asia in the case of SAARC - and their profiles and objectives are similar, it is worth studying the comparative regional cooperation of these two organizations. This paper suggests that the stability of political-security cooperation is a crucial factor that determines the success of economic cooperation in regional integration. It firstly provides the general background of ASEAN and SAARC. Secondly, it compares their roles in three main pillars: political-security, economic and social cooperation. The article found that ASEAN seems to achieve in preserving peace and stability in the region, which is an essential attribute for economic collaboration between its member states. The ASEAN Way becomes a form of cooperation that gives priority to national sovereignty and self-interest in this region. It eventually builds resilience for peace, stability and diplomatic cohesion amidst major political, economic and social changes across the region.  SAARC, on the other hand, endeavors to boost health cooperation during COVID-19 whereas its security and economic cooperation is still ongoing.