ปรสิตก่อโรคที่ติดต่อผ่านทางอาหารและน้ำที่สำคัญในประเทศไทย

Abstract

บทคัดย่อ         โรคติดเชื้อปรสิตเป็นโรคซึ่งพบได้บ่อยและยังเป็นปัญหาสาธารณสุขของประเทศไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งปรสิตก่อโรคที่เข้าสู่คนผ่าน ทาง อาหารและน้ำ ซึ่งวิธีการติดต่อเข้าสู่คนเกิดขึ้นได้สองทางคือ การบริโภคอาหารที่ปรุงไม่สุก เช่น เนื้อสัตว์ที่เป็นโฮสต์ตัวกลางที่มีระยะติดต่อโรคปรสิตที่พบบ่อยในประเทศไทยได้แก่ โรคพยาธิใบไม้ตับ (Opisthorchiasis) โรคพยาธิตืดหมูและตืดวัว (Taeniasis) โรคพยาธิทริคิเนลล่า (Trichinosis) โรคพยาธิหอยโข่ง (Angiostrongyliasis) โรคพยาธิใบไม้ปอด(Paragonimiasis) และโรคพยาธิตัวจี๊ด (Gnathostomiasis)นอกจากนั้นโดยการบริโภคอาหารและน้ำที่ปนเปื้อนระยะติดต่อของเชื้อปรสิต เช่น โรคพยาธิไส้เดือน (Ascariasis) โรคพยาธิแส้ม้า (Trichuriasis) และโรคที่เกิดจากเชื้อโปรโตซัว เช่น จีอาร์เดียซีส (Giardiasis) และคริปโตสปอริดิโอซิส (Cryptosporidiosis) การติดเชื้อปรสิตเหล่านี้นอกจากมีผลเสียโดยตรงต่อสุขภาพอนามัยของประชาชนแล้วยังมีผลกระทบต่อเศรษฐกิจและสังคม ดังนั้นการดูแลเฝ้าระวัง การให้ความรู้ความเข้าใจด้านสาธารณสุข และการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ปรุงสุกและดื่มน้ำสะอาดจะเป็นแนวทางป้องกันการเกิดโรคติดเชื้อปรสิตของประชากรที่มีประสิทธิภาพและยั่งยืน ABSTRACT         Parasitic infections, one of public health problems, are commonly found in Thailand, especially those offood-borne and water-borne transmission. Mode of transmission of these parasites can be divided into two ways. Firstly, infection occurs by ingestion of infective stage in raw or undercooked food, such as infected intermediate hosts. Important parasitic infections that have been frequently found in Thailand are Opisthorchiasis, Taeniasis, Trichinosis, Angiostrongyliasis, Paragonimiasis, and Gnathostomiasis. Secondly, humans acquire the infections by consuming food or drinking water contaminated with infective stages which are Ascariasis, Trichuriasis including protozoal infections (Giardiasis and Cryptosporidiosis). These parasitic infections directly impact on deterioration of people’s health and consequently affect their socio-economic development. Hence, to prevent parasitic infections, effectiveandsustainable control measures should cover the followings; a good surveillance system, health education to affected people, changing eating habits by consuming cooked food and cleaned water