อิทธิพลของเส้นละติจูดต่อความแปรผันทางสัณฐานวิทยาของอึ่งปากขวด ในประเทศไทยและสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว

Abstract

          อึ่งปากขวด (Glyphoglossus molossus Günther, 1868) จากแหล่งสำรวจ 12 พื้นที่ในภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคกลางของประเทศไทย และนครหลวงเวียงจันทน์สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว จำนวน ทั้งสิ้น 185 ตัวอย่าง ถูกเก็บในช่วงเดือนเมษายน ถึงสิงหาคม พ.ศ. 2559 ตามแหล่งที่อยู่อาศัยในธรรมชาติ ตัวอย่างทั้งหมด ถูกวัดลักษณะทางสัณฐานวิทยา 6 ตัวแปร และทดสอบด้วยสถิติแบบไม่อิงพารามิเตอร์ (non-parametric statistics) การวิเคราะห์องค์ประกอบหลัก (PCA) เพื่อตรวจสอบความสัมพันธ์ระหว่างความแปรผันทางภูมิศาสตร์กับลักษณะทางสัณฐานวิทยาของอึ่งปากขวด ผลการศึกษาพบว่าความแปรผันทางสัณฐานวิทยาของอึ่งปากขวดในประเทศไทย มีความสัมพันธ์กับแนวเส้นละติจูดที่เปลี่ยนแปลง โดยอึ่งปากขวด ที่พบในแนวเส้นละติจูดที่ต่างกัน มีขนาดของความยาวหัวและความยาวกระดูกขาหลัง ที่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ (p < 0.05) นอกจากนี้การวิเคราะห์องค์ประกอบหลักของข้อมูลทางสัณฐานวิทยาอึ่งปากขวดพบว่า สามารถแบ่งอึ่งปากขวด ออกเป็นกลุ่มตามแนวเส้นละติจูด           Glyphoglossus molossus Günther, 1868 from 12 areas of the northern, northeastern and central of Thailand as well as Vientiane, the capital of Lao People's Democratic Republic, totally 185 samples, and were collected during April to August 2016 from their natural habitats. All samples were measured six morphological characters and tested by non-parametric statistics and Principal Component Analysis (PCA) in order to investigate whether the geographical variation related to morphological characters of G. molossus. The results show that morphological variation of Thai G. molossus related to the changing of latitude degree. G. molossus from different latitude exhibit statistically significant difference (p <0.05) in Head and Tibia lengths. In addition, Principal component analysis (PCA) of G. molossus’s morphology also indicated that G. molossus can be separated along the latitudinal line