การวิเคราะห์ปริมาณน้ำฝนสุดขีดด้วยวิธีโมเมนต์เชิงเส้นตรง

Abstract

          การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์การแจกแจงที่เหมาะสมของปริมาณน้ำฝนสูงสุดรายปี ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2527-2557 จำนวน 25 สถานี ด้วยการแจกแจงค่าสุดขีดวางนัยทั่วไป (Generalized Extreme Value Distribution : GEVD) การแจกแจงพาเรโตประเภทที่ 3 (Pareto Type III Distribution: 3PD) และการแจกแจงโลจิสติกวางนัยทั่วไป (Generalized Logistic Distribution : GLO) ใช้วิธีการประมาณโมเมนต์เชิงเส้นตรง (L-moment) ผู้วิจัยใช้ความคลาดเคลื่อนรากที่สองสัมพัทธ์ หรือ RRME เป็นเกณฑ์สำหรับเลือกการแจกแจงที่ดีที่สุด ผลจากการศึกษาพบว่าร้อยละ 56 ของสถานีในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ปริมาณน้ำฝนสูงสุดมีการแจกแจง GLO ร้อยละ 36 ปริมาณน้ำฝนสูงสุดมีการแจกแจง GEVD และร้อยละ 8 ปริมาณน้ำฝนสูงสุดมีการแจกแจง 3PD ระดับการเกิดซ้ำในรอบปี การเกิดซ้ำ 10 ปี 25 ปี 50 ปี และ 100 ปี แสดงให้เห็นว่าสถานีอุตุนิยมวิทยาท่าตูม จังหวัดสุรินทร์ และสถานีอากาศเกษตร จังหวัดสุรินทร์ มีระดับการเกิดซ้ำสูงกว่าสถานีอื่น ดังนั้นการวางแผนการป้องกันและการรับมือกับอุทกภัยควรพิจารณาให้ความสำคัญกับสถานีดังกล่าวเป็นอับดับแรก           The aim of this study is to analyze the Generalized Extreme Value distribution (GEVD), Pareto type III distribution (3PD) and Generalized Logistic Distribution (GLO) with L-moment estimates on the extreme annual rainfall data at 25 weather stations in Northeast of Thailand. The rainfall data gathered from 1984 to 2014. The criterion for selected best model is relative root-mean-square error or RRMSE. The results indicate that best model for these regions are GLO, GEVD and 3PD with respect to 56%, 36% and 8%, respectively. For the return level for 10, 25, 50 and 100 years return periods indicate that Tha-Tum weather station and Surin agromet weather station have highest return level than other station. Consequently, to solve and prevent the extreme rainfall problem, these stations should be the first considered.