ชนิดและการกระจายของนกชายเลน ในอ่าวปัตตานี

Species and Distribution of Shorebirds in Pattani Bay

Abstract

ศึกษาชนิดและการกระจายของนกชายเลนใน 16 สถานี รอบอ่าวปัตตานีและพื้นที่ใกล้เคียง โดยมีสถานีในพื้นที่ที่เป็นหาดเลน นาเกลือ บึงน้ำเค็ม หาดทราย และป่าชายเลน การนับจำนวนด้วยกล้องสองตาและเทเลสโคป ระหว่างเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2561-กรกฎาคม พ.ศ. 2562 พบนกในกลุ่มนกชายเลน 42 ชนิด ประกอบด้วยวงศ์นกชายเลนและนกปากซ่อม (Scolopacidae) 24 ชนิด วงศ์นกหัวโตและนกกระแต (Charadriidae) 10 ชนิด วงศ์นกนางนวลและนกนางนวลแกลบ (Laridae) 6 ชนิด วงศ์นกโป่งวิด (Rostratulidae) และวงศ์นกตีนเทียน (Recurvirostridae) วงศ์ละ 1 ชนิด นกที่พบบ่อยมากมี 9 ชนิด นกที่พบบ่อยมี 7 ชนิด นกที่พบไม่บ่อยมี 12 ชนิด และนกที่หายากมี 14 ชนิด นกที่มีการกระจายในสถานีที่ศึกษามากที่สุด ได้แก่ นกเด้าดิน (Common Sandpiper) นกตีนเทียน (Black-winged Stilt) นกทะเลขาแดงธรรมดา (Common Redshank) นกทะเลขาเขียว (Common Greenshank) นกชายเลนบึง (Marsh Sandpiper) นกหัวโตทรายเล็ก (Lesser Sand Plover) และนกนางนวลแกลบเคราขาว (Whiskered Tern) ตามลำดับ พื้นที่ที่พบจำนวนชนิดนกมากที่ได้สุดคือ หาดเลนบริเวณมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี หาดเลนบ้านรูสะมิแล และหาดเลนบ้านบางปลาหมอ ตามลำดับ นอกจากนั้นยังพบว่า ในพื้นที่ศึกษาพบนกที่มีสถานภาพใกล้สูญพันธุ์ (EN) 3 ชนิด คือ นกอีก๋อยตะโพกสีน้ำตาล (Far Eastern Curlew) นกน็อทใหญ่ (Great Knot) และนกทะเลขาเขียวลายจุด (Nordmann's Greenshank) และสถานภาพใกล้ถูกคุกคาม (NT) 8 ชนิด คือ นกอีก๋อยใหญ่ (Eurasian Curlew) นกปากแอ่นหางดำ (Black-tailed Godwit) นกปากแอ่นหางลาย (Bar-tailed Godwit) นกซ่อมทะเลอกแดง (Asian Dowitcher) นกน็อทเล็ก (Red Knot) นกสติ๊นท์คอแดง (Rufous-necked Stint) นกหัวโตมลายู (Malaysian Plover) และนกชายเลนปากโค้ง (Curlew Sandpiper)         A study of species and distribution of shorebirds was conducted in 16 sites of Pattani Bay. Study habitats included salt marsh, mudflat, saltpan and water-coast. The shorebirds were counted by binoculars and a telescope from August 2017-July 2018. In this study, a total of 42 species were recorded: 24 species in Scolopacidae, 10 species in Charadriidae, 6 species in Laridae, 1 each in Rostratulidae and Recurvirostridae. Among the counted birds, 9 species were very common, 7 species common, 12 species uncommon and 14 species rare. The most widely distributed species was Common Sandpiper followed by Black-winged Stilt, Common Redshank, Common Greenshank, Marsh Sandpiper, Lesser Sand Plover and Whiskered Tern respectively. The habitat representing the highest number of species was the mudflat in Prince of Songkla University, followed by the Ban Rusamilae mudflat and Ban Bangplamo mudflat respectively. It also found that these areas harbored 3 endangered species (Far Eastern Curlew, Great Knot and Nordmann's Greenshank), and 8 near-threatened species (Eurasian Curlew, Black-tailed Godwit, Bar-tailed Godwit, Asian Dowitcher, Red Knot, Rufous-necked Stint Curlew Sandpiper and Malaysian Plover)