ผลของสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน Limnothrix สายพันธุ์ LmTK01 ต่ออัตราการรอดของกุ้งขาวแวนนาไมและปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของ LmTK01

Effect of Cyanobacteria Limnothrix Strain LmTK01 on the Survival Rate of Shrimp Litopenaeus vannamei and Factors Effected on LmTK01 Growth

Abstract

สาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน Limnothrix สายพันธุ์ LmTK01 เป็นหนึ่งในไซยาโนแบคทีเรียชนิดใหม่ที่พบการเจริญเติบโต ในบ่อเลี้ยงกุ้งขาวแวนนาไม (Litopenaeus vannamei) และเป็นสาเหตุทำให้ผลผลิตกุ้งมีปริมาณลดลง ซึ่งลักษณะทางสัณฐานวิทยามีความคล้ายคลึงกับสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงินสกุล Limnothrix ดังนั้นการศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของสาหร่าย LmTK01 ต่ออัตราการรอดของกุ้งขาวแวนนาไม และปัจจัยของอุณหภูมิพีเอช และความเค็มต่อการเจริญเติบโตของสาหร่าย LmTK01 โดยคัดแยกสาหร่าย LmTK01จากน้ำเลี้ยงกุ้งขาวในช่วงที่พบการบลูมในบ่อเลี้ยง แล้วนำมาเลี้ยงในอาหารเหลว BG-11 ที่ความเข้มแสง 2,000 -3,000 ลักซ์ ให้แสงเป็นเวลา 12 ชั่วโมง หลังจากนั้นนำสาหร่าย LmTK01 ที่ความหนาแน่น 336.17, 703.70 และ 1,390.63 ไมโครกรัมต่อลิตร ไปเลี้ยงร่วมกับกุ้งขาวที่มีน้ำหนักเฉลี่ย 0.18 ± 0.05 กรัม ในน้ำทะเลปริมาตร 500 มิลลิลิตร เป็นเวลา 96 ชั่วโมง ผลการศึกษาพบว่า กุ้งขาวที่เลี้ยงร่วมกับสาหร่ายที่ความหนาแน่นต่างๆ มีการตายมากกว่า 50 เปอร์เซ็นต์ในทุกการทดลอง โดยพบว่าสาหร่าย LmTK01 จะส่งผลกระทบทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อกุ้งขาว ซึ่งผลกระทบทางตรง คือพบเซลล์ของสาหร่ายติดอยู่บริเวณรยางค์ เหงือก และลำไส้ของกุ้ง ทำให้รบกวนกระบวนการหายใจและระบบการย่อยอาหารของกุ้งโดยตรง ขณะที่ผลกระทบทางอ้อมคือ ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของคุณภาพน้ำระหว่างเลี้ยง โดยพบการเพิ่มขึ้นของค่าพีเอชในน้ำ ผลกระทบดังกล่าวส่งผลให้กุ้งมีอาการเครียด อ่อนแอ และตายในที่สุด นอกจากนี้การศึกษาผลของปัจจัยต่อการเจริญเติบโตของ LmTK01 พบว่า สาหร่ายเจริญเติบโตได้ดีที่อุณหภูมิ 28.00 องศาเซลเซียส pH 7 – 8 และความเค็ม 0 - 30 พีพีที ดังนั้นผลการศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน Limnothrix สายพันธุ์ LmTK01 ส่งผลเสียอย่างมากต่ออัตราการรอดของกุ้งและเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดการสูญเสียผลผลิตของกุ้งขาวแวนนาไม  Cyanobacteria Limnothrix strain LmTK01 is a recently discovered cyanobacteria in Pacific white shrimp ponds (Litopenaeus vannamei), which causes shrimp production decrease. The morphology of LmTK01 is similar to cyanobacteria genus Limnothrix. The aims of this study were to investigate the effect of LmTK01 on the survival rate of shrimp (L. vannamei) and the factors of temperature, pH and salinity effected by LmTK01 growth. Algae LmTK01 were isolated from shrimp water culture during its blooming in the shrimp ponds. Algae were stocked in sterilization liquid BG-11 medium under light intensity 2,000 - 3,000 lux in a light: dark cycle, 12h: 12h. Different density of LmTK01 (336.17, 703.70 and 1,390.63 µg Chl-a/L) were inoculated with 0.18 ± 0.05 g of shrimp in the individual 500 mL of seawater for 96 hours. Water quality and survival rate of shrimp were measured every 6 hours. Results showed that shrimp died in over 50% of all treatments were inoculated with LmTK01. Algae LmTK01 showed the stress effect on shrimp directly and indirectly. The direct cause was algae clogging at the shrimp’s gill and gastrointestinal tract, which interferes with the shrimp's breathing and digestion, while the indirect cause was changing in water quality, such as an increase in the pH value. These results caused the shrimp become to stressed, weak and eventually die.  Moreover, it was found that LmTK01 could grow well in a temperature of 28.00 °C, pH 7- 8 and salinity 0 - 30 ppt. Therefore, these results indicated that LmTK01 showed a significantly bad effect on the survival rate of shrimp, resulting in loss of shrimp production.