การสำรวจคุณภาพน้ำผิวดินภายในพระตำหนักเมืองนคร อำเภอพรหมคีรี จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยใช้ดัชนีชี้วัดทางชีวภาพ

Survey of the Surface Water Quality within Muang Nakhon Reception House, Phrom Khiri District, Nakhon Si Thammarat Province, by using Biological Indicators

Abstract

งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาคุณภาพน้ำผิวดินภายในพระตำหนักเมืองนครอำเภอพรหมคีรี จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยใช้ดัชนีชี้วัดทางชีวภาพ โดยทำการเก็บตัวอย่างจำนวน 5 จุด ดำเนินการเป็นเวลา 3 เดือน ตั้งแต่เดือนสิงหาคม ถึง ตุลาคม พ.ศ. 2564 ทำการเก็บตัวอย่างเดือนละ 1 ครั้ง โดยใช้ก้อนอิฐและกระชอนในการช้อนตัวอ่อนแมลงและสิ่งมีชีวิต ที่เป็นตัวบ่งชี้คุณภาพน้ำตามจุดที่ได้กำหนดไว้จากนั้นจึงนำข้อมูลมาเปรียบเทียบกันโดยใช้เกณฑ์การประเมินตามคู่มือ นักสืบสายน้ำของมูลนิธิโลกสีเขียว พ.ศ. 2561 ผลการสำรวจพบความหลากหลายของกลุ่มแมลงน้ำทั้งสิ้น 5 อันดับ 8 วงศ์ โดยอันดับ Odonata, Gastropod และ Hemiptera พบอันดับละ 2 วงศ์ ส่วนอันดับ Ephemeroptera และ Caridea อันดับละ 1 วงศ์ ตามลำดับ คุณภาพน้ำจากจุดเก็บตัวอย่างทั้ง 5 จุด อยู่ในเกณฑ์คุณภาพน้ำพอใช้ เหมาะสำหรับการใช้ประโยชน์เพื่อการเกษตรและเลี้ยงสัตว์ พบตัวอ่อนแมลงและสิ่งมีชีวิตที่เป็นตัวบ่งชี้คุณภาพน้ำ เช่น กุ้งฝอย หอยขม หอยเจดีย์ ตัวอ่อนแมลงตัวสั้น และตัวอ่อนแมลงปอห่างเดี่ยว ลักษณะของแหล่งน้ำจะมีการทับถมของใบไม้และเศษวัชพืช เป็นจำนวนมากและมีหญ้าปกคลุมบางส่วน มีการไหลของน้ำอยู่ตลอดเวลา สำรวจจะพบตัวอ่อนแมลงและสิ่งมีชีวิตที่เป็น ตัวบ่งชี้คุณภาพน้ำสะอาดและคุณภาพน้ำพอใช้อยู่ในจุดเดียวกันด้วย อันเกิดจากการปรับตัวของตัวอ่อนแมลงให้เข้ากับทุกสภาพแวดล้อมเพื่อการดำรงชีวิต  This research was to survey the surface water quality within Muang Nakhon Reception House, Phrom Khiri District, Nakhon Si Thammarat Province, by using biological indicators. Inside the City Hall by collecting samples at 5 points, conducted for 3 months, from August to October 2021, samples were collected once a month. Using bricks and a colander Collect insect larvae and organisms as indicators of water quality at predetermined points and compare them using assessment criteria according to the Green World Foundation's Water Detective Guide 2018. The results of the survey revealed the diversity of aquatic insect groups in 5 ranks, 8 families, respectively, from Odonata, Gastropod, and Hemiptera, 2 of each, while Ephemeroptera, Caridea, of 1 of each, respectively. Water quality from all 5 sampling points was within the criteria of fair water quality. Suitable for use in agriculture and animal husbandry. Found insect larvae and organisms that are water quality indicators such as shrimp, periwinkle, pagoda snails, short insect larvae, and solitary dragonfly larvae. The nature of water source will have a large accumulation of leaves and weed debris and be partially covered with grass. There is always a flow of water. The survey, insect larvae, and organisms that are indicators of clean water quality and fair water quality are also found in the same spot. Caused by the adaptation of insect larvae to adapt to all environments for living.