ผลิตภัณฑ์ฉลากเขียว: ทางเลือกเพื่อลดวิกฤติสิ่งแวดล้อม

Green Label Products: A Choice to Reduce the Environmental Crisis

Abstract

ปัญหาวิกฤตสิ่งแวดล้อมที่เกิดจากพฤติกรรมการบริโภคในชีวิตประจำวันของมนุษย์ นอกจากจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงด้านกฎหมายและนโยบายของภาครัฐแล้ว ยังส่งผลให้ภาคธุรกิจต้องปรับเปลี่ยนแนวคิดและกลยุทธ์การตลาด เพื่อให้สอดคล้องกับข้อกำหนดของรัฐและตอบสนองต่อกระแสการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมของผู้บริโภค การเปลี่ยนแปลงนี้นำไปสู่การเติบโตของยุคการตลาดสีเขียว (Green Marketing) อย่างกว้างขวาง คำว่า “Green” ซึ่งสอดคล้องกับคำว่า “Environmentally Friendly” หรือ “Eco-Friendly” ถูกนำมาใช้อธิบายเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมหรือมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อย ตัวอย่างเช่น ผลิตภัณฑ์ทำจากผ้าที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมจะจำกัดปริมาณสารเคมีบางชนิดในกระบวนการผลิต ได้แก่ สารฟอร์มาลดีไฮด์ อนุภาคโลหะหนัก สีย้อม azo กลุ่ม III A1 และ A2 และสารตกค้างอื่น ๆ เพื่อช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากการปล่อยของเสียระหว่างการผลิต อีกทั้งการจำกัดปริมาณของสีย้อม azo กลุ่ม III A1 และ A2 จะทำให้ผู้บริโภคมีความปลอดภัยต่อสุขภาพในระหว่างการใช้งาน เพราะสารดังกล่าวเป็นสารก่อมะเร็ง เป็นต้น อย่างไรก็ตามไม่มีข้อตกลงที่ชัดเจนว่า “Green” “Environmentally Friendly” หรือ “Eco-Friendly” จะสามารถใช้กับผลิตภัณฑ์ใดได้บ้าง จึงเป็นการยากสำหรับผู้บริโภคในการตัดสินว่าผลิตภัณฑ์ใดที่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมมากหรือน้อย และแตกต่างกันอย่างไร (กรมวิทยาศาสตร์บริการ, 2553, หน้า 5) ดังนั้นจึงมีการนำฉลากสิ่งแวดล้อมมาใช้กับผลิตภัณฑ์ เพื่อให้เกิดความสะดวกกับผู้บริโภคในการตัดสินใจเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ และเป็นกลยุทธ์หนึ่งที่ใช้การตลาดเป็นเครื่องมือในการป้องกันสภาพแวดล้อม โดยเน้นการมีส่วนร่วมของผู้บริโภคและผู้ผลิตแบบสมัครใจ เนื่องจากสินค้าที่วางจำหน่วยในตลาดมีอยู่เป็นจำนวนมาก ฉลากสิ่งแวดล้อมที่ติดอยู่บนผลิตภัณฑ์จะเป็นข้อมูลให้ผู้บริโภครู้ว่าผลิตภัณฑ์นั้นเน้นคุณค่าทางสิ่งแวดล้อม และหากเป็นฉลากสิ่งแวดล้อมที่ได้รับการรับรองจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์นั้น ๆ ก็จะทำให้ผู้บริโภคเกิดความมั่นใจยิ่งขึ้นว่า ผลิตภัณฑ์ที่ตัดสินใจเลือกซื้อนอกจากจะเป็นผลิตภัณฑ์ที่คำนึงถึงสิ่งแวดล้อมแล้วยังเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพ เพราะได้ผ่านการประเมินตรวจสอบตามมาตรฐานข้อกำหนดจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเป็นที่เรียบร้อยแล้ว