การวิเคราะห์องค์ประกอบภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษา

Abstract

          การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาองค์ประกอบภาวะผู้นำของผู้บริหารศึกษา กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาวิจัย ได้แก่ ผู้อำนวยการโรงเรียนประถมศึกษาและมัธยมศึกษา ในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ ปีการศึกษา 2554 จำนวน 153 คน ตัวแปรที่ศึกษา จำนวน 32 ตัวแปร ได้แก่ น้ำหนัก ส่วนสูง ระดับการศึกษา จำนวนครั้งของการอบรม ประสบการณ์ในการบริหาร ระดับสติปัญญา ความเป็นผู้นำทางวิชาการ ความรู้และทักษะทางเทคโนโลยี ความมั่นใจในตนเอง การตัดสินใจ การมีวุฒิภาวะทางอารมณ์ ความซื่อสัตย์ ความรับผิดชอบ วามเป็นผู้นำแบบเผด็จการ ความเป็นผู้นำแบบประชาธิปไตย ความเป็นผู้นำแบบปล่อยตามสบาย ความเป็นผู้นำแบบเน้นการสมคม ความเป็นผู้นำแบบเน้นอำนาจเชื่อฟัง ความเป็นผู้นำแบบเดินทางสายกลาง ความเป็นผู้นำแบบแลกเปลี่ยน ความเป็นผู้นำแบบเสรีนิยม ความเป็นผู้นำแบบเปลี่ยนสภาพ ความเป็นผู้นำแบบการเปลี่ยนแปลง ความเป็นผู้นำแบบเชิงปฏิรูป ความเป็นผู้นำแบบเชิงวิสัยทัศน์ ความเป็นผู้มีอำนาจทางวิชาการ ความเป็นผู้มีอำนาจบารมี  ความเป็นผู้มีอำนาจการบังคับ ความเป็นผู้มีอำนาจทางเศรษฐานะ ความเป็นผู้มีอำนาจตามกฎหมาย ความเป็นผู้มีอำนาจอ้างอิง และความเป็นผู้นำตามแนวพุทธ เครื่องมือที่ใช้มรการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถาม แบบประเมิน และแบบทดสอบ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ คะแนนเฉลี่ย ความเบี่ยงเบนมาตรฐาน สัมประสิทธิ์ของความแปรผัน และการวิเคราะห์องค์ประกอบ (Factor Analysis)          ผลการวิจัยพบว่า          ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษามี 7 องค์ประกอบ พบว่ามีภาวะผู้นำ 7 ลักษณะที่อธิบายแปรปรวนได้ร้อยละ 74.804 ดังนี้             1. ภาวะผู้นำทางวิชาการที่ซื่อสัตย์และมีระดับสติปัญญาสูง          2. ภาวะผู้นำที่มีบุคลิกภาพด้านวุฒิภาวะทางอารมณ์ที่มีการตัดสินใจที่ดี และมีความรับผิดชอบ          3. ภาวะผู้นำแบบเผด็จการที่ใช้อำนาจทางเศรษฐานะและใช้อำนาจทางกฎหมาย          4. ภาวะผู้นำที่มีร่างการแข็งแรงมีระดับสติปัญญาสูงและมีความมั่นใจในตนเอง          5. ภาวะผู้นำที่มีประสบการณ์          6. ภาวะผู้นำแบบประชาธิปไตยที่มีความรู้ทางวิชาการและเทคโนโลยี          7. ภาวะผู้นำที่มีวุฒิการศึกษาสูง           The purpose of this research was to study the factors of leadership of directors in educational institutions. The sample with selected by sample random sampling were 153 primary school directors and secondary school directors working under the office of the Basic Education Commission, Ministry of Education, during the academic year 2011. The variables consisted of (1) weight , (2) height, (3) level of education, (4) number of training, (5) administrative experience, (6) intelligence, (7) academic leadership, (8) knowledge and technology skill, (9) self-confidence, (10) decision-making, (11) emotional quotient, (12) honesty, (13) responsibility, (14) autocratic leadership, (15) democratic leadership, (16) laissez-faire leadership,  (17) country club leadership , (18) task or authoritarian leadership , (19) middle of the road leadership , (20) transactional leadership , (21) liberal leadership , (22) changeable leadership , (23) transformational leadership , (24) reformation leadership , (25) visional leadership, (26) academic power, (27) charisma power, (28) coercive power, (29) monetary power, (30) legitimate power, (31) referent power, and (32) Buddhism leadership. The data were collected by using questionnaires, evaluation form, and test form. The statistical method used to analyze the data was factors analysis.          The finding revealed that there were seven leadership characteristics that explained the variances at 74%, which were:             1.  Academic leadership with honesty and high intelligence level.          2.  Leadership on emotional quotient with good decision-making and high responsibility.          3.  Autocratic leadership with monetary power and legitimate power.          4.  Leadership with body strength, high intelligence level, and self-confidence.          5.  Leadership  with experience          6.  Democratic leadership with academic knowledge and technology.          7.  Leadership with high level of education.