รูปแบบการบริหารการเปลี่ยนแปลงอย่างมีแผนของผู้บริหารในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน

The Management of Plan Change Model Administrators in Basic Education Institutions

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ได้กำหนดจุดมุ่งหมายการ วิจัย คือ (1) เพื่อศึกษาการปฏิบัติการเปลี่ยนแปลง อย่างมีแผนงานบริหารสถานศึกษาทั้ง 7 ด้าน คือ งานการบริหารทั่วไป งานธุรการ งานวิชาการ งานปกครองนักเรียน งานบริการ งานโรงเรียนกับชุมชน และงานอาคาร สถานที่ และ (2) เพื่อหารูปแบบการบริหารการเปลี่ยนแปลงอย่างมีแผนของผู้บริหารในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน  ผลการวิจัย พบว่า การปฏิบัติการเปลี่ยนแปลงอย่างมีแผน งานบริหารสถานศึกษา ได้แก่ งานการบริหารทั่วไป งานธุรการ งานวิชาการ งานปกครองนักเรียน งานบริการ และงานอาคาร สถานที่ อยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนงานโรงเรียนกับชุมชน อยู่ในระดับมาก สำหรับรูปแบบการบริหารการเปลี่ยนแปลงอย่าง มีแผนของผู้บริหารในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ประกอบด้วย 8 องค์ประกอบ คือ องค์ประกอบที่ 1 การกำหนดทิศทางการเปลี่ยนแปลง ประกอบด้วย กิจกรรมการบริหารการเปลี่ยนแปลง คือ การกำหนดวิสัยทัศน์ขององค์กร การจัดทำธรรมนูญ โรงเรียน และการนิเทศ ติดตามและประเมินผล องค์ประกอบที่ 2 กระบวนการเปลี่ยนแปลง ประกอบด้วยช่องว่าง ของปริมาณงานตระหนักถึงความจำเป็น สร้างบรรยากาศที่เหมาะสมสำรวจ วินิจฉัยปัญหาขององค์กร วางแผน การเปลี่ยนแปลง เลือกใช้กลยุทธ์และกลวิธี การปฏิบัติ ในการเปลี่ยนแปลง การประเมินและติดตามผล องค์ประกอบที่ 3 บทบาทผู้นำการเปลี่ยนแปลงได้แก่เป็นศูนย์กลางมองการณ์ไกล ครองใจคน พัฒนาตนเอง เป็นทั้งผู้ให้และผู้รับ มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ บูรณาการ ทำงานเชิงรุก การติดต่อและกล้าเผชิญปัญหา องค์ประกอบที่ 4 หน้าที่ผู้นำการเปลี่ยนแปลง ได้แก่ ทำให้ผู้ร่วมงานสนใจต่อ วัตถุประสงค์ขององค์กร ทำให้การติดต่อสื่อสาร ในองค์กรชัดแจ้ง รักษาขวัญและกำลังใจของผู้ร่วมงาน ทำให้ผู้ร่วมงานกระตือรือร้นในการปฏิบัติงาน และติดตามผลการปฏิบัติงาน องค์ประกอบที่ 5 กลยุทธ์การเปลี่ยนแปลง กลยุทธ์ที่ใช้ได้แก่ กลยุทธ์แบบมีเหตุผล กลยุทธ์การ ให้เห็นคุณค่าและให้การศึกษา กลยุทธ์การใช้ภาวะผู้นำและกลยุทธ์การทำงานเป็นทีมองค์ประกอบที่ 6 กลวิธีการเปลี่ยนแปลง ประกอบด้วย จัดลำดับชั้นบังคับบัญชาภาวะผู้นำ มีส่วนร่วม เกี่ยวเนื่องผูกพัน การติดต่อสื่อสาร การเปลี่ยนค่านิยม ความสัมพันธ์ภายนอก การยอมรับของสังคม การศึกษาและฝึกอบรมอาสาสมัคร กำหนดบทบาท บรรจุแต่งตั้ง ประจักษ์ผล การกำหนดเป้าประสงค์ การวิจัยดำเนินการ การเปลี่ยนแปลงเทคนิค การฝึกอบรม และให้คำปรึกษากำหนดเวลา และใช้บุคลิกภาพประทับใจ องค์ประกอบที่ 7 การลดการต่อต้านการเปลี่ยนแปลง วิธีการลดการต่อต้านการเปลี่ยนแปลง ได้แก่ สร้างหลักประกันว่าจะไม่เกิดความสูญเสีย ให้การศึกษาและการติดต่อสื่อสาร การมีส่วนร่วมในการเปลี่ยนแปลง การรักษาประเพณีที่จำเป็นเอาไว้ การเปลี่ยนแปลง เฉพาะสิ่งที่จำเป็น การให้รางวัลตอบแทน การเจรจาต่อรองการให้คำปรึกษาการสร้างความน่าเชื่อถือ และการวิเคราะห์รายบุคคล และองค์ประกอบที่ 8 ปัจจัยสนับสนุนให้การเปลี่ยนแปลงสำเร็จ ประกอบด้วย พัฒนาระบบ สารสนเทศ ครู บุคลากรมีความมุ่งมั่นในการปฏิบัติงานให้สำเร็จ ส่งเสริมการทำงานเป็นทีม ยึดแนวทางประชาธิปไตย การบริหารองค์กรที่ทันสมัยมีคุณธรรมและจริยธรรม มีทักษะในการประสานงาน เป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลง สร้างทีมผู้นำการเปลี่ยนแปลง สร้างแนวคิดที่จะดึงภาวะแวดล้อมมาเสริมการพัฒนา ทำการเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่องและรักษาให้คงอยู่ และสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับชุมชน  The purpose of this research was to 1) study about management of the planned change of the administrators in basic education institutions concerning 7 sectors: Generally Administration, Business Administration, Academic Administration, Student Activity, Service Administration, School-Community Relationship, and Building Administration. 2) find the management of planned changes of model in basic education institutions.  The research findings were as follows:  The management of planned changes of model of administrators in basic education institutions comprises 8 factors: 1) assign the changing ways: assigned vision of the organization, making school charter and school improvement plan that suit for the vision, problem, and need of the school, community and unit commanding 2) change process: gap of work quantity, know about need of changing, make a survey and investigate the problem of organization, plan about changing, use strategy and tactic, make suitable atmosphere, act in changing and evaluation 3) play the leading role of changing agent that has an important role: being a centre, being a person that all of people admire, self-development, both of giver and receiver, being creative and integrative, proactive work, sociable, and bravely facing the problems 4) function of changing agent: encourage organizers to cope with organization “objectives, smoothly in organization communirion create motivation for organizers, evaluate work regularly 5) changing strategy that is used for management of planned change such as reasonable strategy, valuable and educational strategy, leadership strategy and team working strategy 6) changing tactic such as classifying leaders, leadership, participation, connection, communication, value changing, external relation; social acceptance, education and training, voluntary association, organizer of justice, role, placement, empiricism, goal setting, research, technique. changing, training and advice, timing, and using impressive personality 7) reduce resistance of changing such as guarantee against loss, providing education and communication, participation in changing, attempt to maintain useful custom, make only necessary change, supplement reward, negotiation, trust, individual analysis 8) use activity to encourage changing to success such as goal and standard of work, develop for information system, information reflect, administrator intent to work for success encourage for team working, democracy, new management approach, ethic and moral, sincerity for teacher, co-ordination, leader to change, establish leader team for change, continue to change and keep it stable, establish idea for environmental development ,facilitate for enough resource and encourage for relation between school and community.