การจัดทัศนศึกษาเพื่อเรียนรู้แบบบูรณาการ

Organizing Field Trips for Integrated Learning

Abstract

การศึกษานับเป็นกระบวนการที่สำคัญในการพัฒนามนุษย์ซึ่งเป็นทรัพยากรที่ทรงคุณค่า และเป็นรากฐานสำคัญของการพัฒนาประเทศ ในปัจจุบันการจัดการศึกษาของประเทศไทย ได้มุ่งเน้นให้ผู้เรียน ได้เรียนรู้เรื่องราวต่าง ๆ ตามสภาพแวดล้อมที่เป็นจริงจากประสบการณ์ของตนเอง โดยผสมผสานความรู้ต่าง ๆ อย่างสมดุล ดังจะเห็นได้จากพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 ซึ่งเป็นกฎหมายทางการศึกษาได้กำหนดแนวทางการจัดการศึกษาไว้ในหมวด 4 แนวการจัดการศึกษา มาตรา 23 และ 24 ซึ่งมีสาระสำคัญพอสรุปได้ว่าการศึกษาในระดับต่าง ๆ โดยมุ่งเน้นในเรื่องของความรู้ คุณธรรม กระบวนการเรียนรู้ และบูรณาการความรู้ต่าง ๆ ตามความเหมาะสม รวมทั้งจัดกิจกรรมให้ผู้เรียนได้เรียนรู้จากประสบการณ์จริง โดยผสมผสานสาระความรู้ในด้านต่าง ๆ อย่างได้สัดส่วนและสมดุลกัน (พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542, หน้า 12-13) นอกจากนี้แนวการจัดการเรียนรู้ตามหลักสูตร การศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2544 ก็ได้กำหนดให้ผู้สอนจัดการเรียนรู้สำหรับผู้เรียน โดยเน้นการเรียนรู้ตรงจากประสบการณ์จริงที่สัมพันธ์เชื่อมโยงกับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ทั้งยังมุ่งเน้นการเรียนรู้ในลักษณะของการบูรณาการสาระความรู้ต่าง ๆ เพื่อให้ผู้เรียนเกิดการเรียนแบบองค์รวม และสามารถนำความรู้ความเข้าใจที่เกิดขึ้น ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้ (กรมวิชาการ, 2544 หน้า 21-22) และเมื่อพิจารณาจากแนวการจัดการศึกษาตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และแนวทางการจัดการเรียนรู้ตามหลักสูตรการศึกษาพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 ดังกล่าวแล้ว จะพบว่า วิธีการจัดการเรียนรู้ที่สอดคล้องและเหมาะสมสำหรับผู้เรียนมากที่สุดอีกวิธีหนึ่งก็คือ การจัดทัศนศึกษาในรูปแบบของการบูรณาการ