ความเหนื่อยล้าทางจิตใจในบริบทที่เกี่ยวข้องกับการเรียน

Abstract

             งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษานิยาม ขอบเขต แนวคิดความเหนื่อยล้าทางจิตใจที่เกี่ยวข้องกับการเรียน และวิเคราะห์ช่องว่างการศึกษาวิจัยในเรื่องนี้ ด้วยวิธีการทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาคือ งานวิจัยเชิงประจักษ์ในเรื่องความเหนื่อยล้าทางจิตใจที่เกี่ยวข้องกับการเรียนในช่วง 20 ปี ซึ่งผ่านเกณฑ์การคัดเลือกทั้งหมด 8 เรื่อง ผลการศึกษาพบว่า ความเหนื่อยล้าทางจิตใจในบริบทการเรียน หรือในบางครั้งเรียกว่า ความเหนื่อยล้าทางการรู้คิด หมายถึง ลักษณะความเหนื่อยล้าที่เกิดจาก การใช้งานสมองด้านการรู้คิดติดต่อกันโดยไม่หยุดพัก และถูกจัดเข้าเป็นองค์ประกอบหนึ่งของความเหนื่อยล้า ความเหนื่อยล้าทางจิตใจนี้ อธิบายได้ 2 แนวคิดหลัก คือ (1) แนวคิดกระบวนการทางปัญญาและการรู้คิด (Cognitive Information Processing Theory) และ (2) แนวคิดภาระทางปัญญา (Cognitive Load Theory) นอกจากนี้ผลการวิจัยที่ผ่านมายังยังสะท้อนให้เห็นว่าความเหนื่อยล้าทางจิตใจเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นได้กับทุกคน โดยในบริบทของการเรียนจัดเป็นความเหนื่อยล้าที่เกิดจากการใช้งานสมองส่วนการรู้คิด เช่น การเรียน การสอบ การจดจำ การคิดวิเคราะห์เป็นเวลานานติดต่อกัน กระทั่งสมองเกิดความล้า อันเป็นผลให้คิดได้ช้าลง ประสิทธิภาพในงานลดลง ผิดพลาดมากขึ้น และส่งผลกระทบไปยังบริบทอื่น ๆ ด้วย ช่องว่างประการสำคัญของการศึกษาวิจัยครั้งนี้คือ ยังขาดข้อความรู้ในเรื่องลักษณะและองค์ประกอบที่สำคัญของความเหนื่อยล้าทางจิตใจ โดยเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับการเรียน รวมถึงขาดความรู้ในเรื่องปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับความเหนื่อยล้าทางจิตใจในบริบทดังกล่าว ดังนั้นการศึกษาวิจัยครั้งต่อไปควรมีการศึกษาประเด็นดังกล่าว รวมถึงศึกษาแนวทาง ในการจัดการและการฟื้นฟูความเหนื่อยล้าทางจิตใจอย่างเหมาะสมกับบริบทการศึกษาของประเทศไทย เพื่อให้นักศึกษาเรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพดีขึ้นต่อไป                 This study aims to examine definitions, scope, and concepts of study mental fatigue as well as to identify gaps of existing literature. The study sample consists of empirical researches related to study fatigue within the past 20 years; eight studies (out of 1,345 studies) met inclusion criteria. Findings revealed that study mental fatigue, which was occasionally termed ‘cognitive fatigue’, was referred to the fatigue resulted from the use of the cognitive brain without stopping. This type of mental fatigue could be conceptualized applying two principles: (1) Cognitive Information Processing Theory and (2) Cognitive Load Theory. Moreover, previous studies indicated that everyone could experience mental fatigue. For the context of studying, it was the fatigue resulted from prolonged use of brain cognitive functions such as learning, taking examination, memorizing, and analyzing. This induced brain fatigue which led to slower thinking process, poorer work performance, and making more mistakes which may eventually affect other areas. There are some significant gaps in this study: lack of knowledge of the characteristics and key components of mental fatigue, specifically those related to studying; lack of knowledge of factors relating to mental fatigue in such area. Accordingly, it is recommended that the future study should investigate these issues. Also, approaches to manage and ease mental fatigue that suit Thai educational context should also be investigated to improve students’ academic performance.