บทบาทในการประกอบธุรกิจของรัฐไทยในกระแสโลกาภิวัฒน์หลังสนธิสัญญาเบาว์ริง

Role of Thai State in Running Business in Response to Globalization after Bowring Treaty

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปฏิสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยภายนอกคือ กระแสโลกาภิวัฒน์กับปัจจัยเชิงโครงสร้างทางเศรษฐกิจภายใน ที่มีผลต่อบทบาทในการประกอบธุรกิจของรัฐไทยหลังสนธิสัญญาเบาว์ริง การศึกษาการวิจัยเชิงคุณภาพแนวประวัติศาสตร์โดยเก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร ข้อค้นพบที่ได้จากการศึกษาพบว่าบทบาทในการประกอบธุรกิจของรัฐไทยหลังสนธิสัญญาเบาว์ริง ภายใต้ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราย์ เป็นการเปิดการค้าเสรี โดยมีปัจจัยเชิงโครงสร้างเศรษฐกิจ คือ ระบบเศรษฐกิจแบบเศรษฐกิจการพาณิชย์เพื่อการส่งออกและกระแสโลกาภิวัฒน์ยุคล่าอาณานิคม เป็นตัวกำกับบทบาทของรัฐ บทบาทในการประกอบธุรกิจของรัฐไทยในยุคชาตินิยมเป็นการประกอบธุรกิจแบบรัฐพาณิชย์ โดยอาศัยรัฐวิสาหกิจและสานต่องานด้านการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทางเศรษฐกิจและระบบสาธารณูปโภค โดยมีปัจจัยเชิงโครงสร้างเศรษฐกิจคือความพยายามสร้างระบบทุนนิยมโดยรัฐของรัฐไทย จนทำให้เกิดระบบเศรษฐกิจไทยในยุคชาตินิยมทางเศรษฐกิจและกระแสโลกาภิวัฒน์แบบล่าอาณานิคมขาลง เป็นตัวกำกับบทบาทของรัฐ บทบาทในการประกอบธุรกิจของรัฐไทยในยุคพัฒนาพบว่า เป็นการเปิดเสรีรัฐวิสาหกิจและพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทางเศรษฐกิจ โดยมีปัจจัยเชิงโครงสร้างเศรษฐกิจ คือระบบเศรษฐกิจไทยในยุคการวางแผนเศรษฐกิจและการเป็นรัฐพัฒนาแบบจำกัดนำไปสู่การพัฒนาระบบทุนนิยม โดยภาคเอกชนและกระแสโลกาภิวัฒน์ยุคใหม่ช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ ๒ เป็นตัวกำกับทบบาทของรัฐบทบาทในการประกอบธุรกิจของรัฐไทยหลังวิกฤตเศรษฐกิจเป็นการแปรสภาพรัฐวิสาหกิจเพื่อการแปรรูปเป็นของเอกชน โดยมีปัจจัยเชิงโครงสร้างเศรษฐกิจ คือระบบเศรษฐกิจไทยหลังวิกฤตทางเศรษฐกิจปี พ.ศ.๒๕๔๐ ที่ทำให้รัฐไทยก้าวเข้าสู่ยุครัฐที่มีบทบาทจำกัดและกระแสโลกาภิวัฒน์ในยุคเสรีนิยมใหม่เป็นตัวกำกับบทบาทของรัฐ  The purpose of this thesis is to study the interaction between the external factor, which is the globalization and internal economic structural factors affected to the business role of the Thai state after the Bowring Treaty. This qualitative research is based upon research into the historical study. The data was collected and analyzed by document analysis. This research found that the role of Thai state in running business after the Bowring Treaty under the absolute monarchy was the trade liberalization. There was the economic structural factors of this role were the business economics system for export and the colonial globalization as the controller of the state’s role.  Moreover, the role of Thai state in running business in the period of nationalism was the state-owned enterprise rely on state enterprise and continued the development of economic infrastructure and public utility system. The economic structural factors of this role were the effort of creating the state capitalism resulting to the Thai economic system in the period of nationalism economic and the decline of the colonial globalization as the controller of the state’s role. Besides, the role of Thai state in running business in the period of developmentalism was the trade liberalization of state enterprise and the development of economic infrastructure. The structural economic factors of this role were the Thai economy in the period of economic planning and the limited state of development. This was leading to the development of capitalism by private sector and there was the new globalization after World War 2 period as the controller of the state’s role. Finally, the role of Thai state in running business after the economic crisis was the state enterprises privatization. There was the structural economic factors of this role were the Thai economic systems after the economic crisis in 1997 promoted Thai state to the period of limited roles and the neoliberal globalization as the controller of the state’s role.