แนวทางการพัฒนาการดำเนินงานห้องสมุดประชาชนสังกัดกรุงเทพมหานคร

The developmental guidelines for the operation of public libraries under the supervision of the Bangkok Metropolitan Administration

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพการดำเนินงานด้านการบริหารจัดการห้องสมุดประชาชนสังกัดกรุงเทพมหานคร โดยเปรียบเทียบกับมาตรฐานห้องสมุดประชาชน พ.ศ. ๒๕๕๐ ตลอดจนศึกษาแนวทางการพัฒนาห้องสมุดประชาชนสังกัดกรุงเทพมหานคร การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยการสัมภาษณ์และการสังเกตสภาพการดำเนินงานห้องสมุดประชาชน ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ ๑) สภาพการดำเนินงาน พบว่า ห้องสมุดประชาชนส่วนใหญ่ตั้งอยุ่ในเขตบริเวณศูนย์กลางของชุมชน ให้บริการยืม – คืน บริการข่าวสาร บริการข้อมูลท้องถิ่น บริการตอบคำถามและช่วยการค้นคว้า บริการแนะนำการใช้ห้องสมุด บริการห้องสมุดเคลื่อนที่ และบริการอินเทอร์เน็ต กิจกรรมที่จัด คือ กิจกรรมส่งเสริมการอ่าน ใช้ระบบห้องสมุดอัตโนมัติ ได้แก่ ระบบ E – lib และ PLS ๒) ปัญหาและอุปสรรคในด้านการบริหารจัดการห้องสมุดประชาชน พบว่า ห้องสมุดส่วนใหญ่มีปัญหามากที่สุด ในด้านการบริหารงบประมาณ รองลงมาคือความร่วมมือกับองค์กรภายนอก/ชุมชน และการประชาสัมพันธ์ ๓) เมื่อเปรียบเทียบสภาพการดำเนินงานในปัจจุบันด้านการบริหารจัดการของห้องสมุดประชาชนสังกัดกรุงเทพมหานคร กับมาตรฐานห้องสมุดประชาชน พ.ศ. ๒๕๕๐ ของสมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทย พบว่าสภาพการดำเนินงานในปัจจุบันแตกต่างกับมาตรฐานห้องสมุดประชาชน ใน ๗ ด้าน จาก ๑๓ ด้าน ๔) แนวทางการพัฒนาห้องสมุดประชาชน จำแนกเป็น ๒ องค์ประกอบ ได้แก่ (๑) การบริหารจัดการทั่วไป และ (๒) การให้บริการสารสนเทศ โดยในทุกด้านของการดำเนินงานควรมีการพัฒนาเพื่อเพิ่มคุณภาพและประสิทธิภาพในการให้บริการสารสนเทศให้เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐาน  The purposes of this study were to study the operating condition, as well as problems and obstacles on operation in term of management of public libraries under the supervision of the BMA, by comparing with the Standard of Public Libraries, 2008, and to study guidelines for development of the operations of public libraries under the supervision of the BMA. The study used qualitative research method by in-depth interview and observation of the operating conditions of public libraries. The findings of this study were as follows: 1) Operating condition, most of the library building were located in the central area of communities. The services provided were circulation service, information service, local information service, reference and information service, library guidance service, mobile library service, and internet service. The activity provided was the reading promotion. The automated library system used were E – lib and PLS 2) The Problems and obstacles on operation in term of management of the public libraries mostly were budget management, followed by external organization / community cooperation and public relations. 3) When comparing between the present operating conditions in term of management of the public libraries and the Standard of Public Libraries, 2008 issued by the Library Association of Thailand, revealed that the differences were found in ๗ aspects from 13 aspects 4) The guidelines for development of the public libraries operations consisted of 2 factors: (1) management in general and (2) information services. The operations in all aspects of public libraries should be improved in order to increase the quality and effectiveness in information services as the standard criteria.