มหายุทธศาสตร์ของรัสเซีย

Abstract

          มหายุทธศาสตร์ของรัสเซีย เป็นตอนที่ 2 ต่อเนื่องจากตอนที่ 1 “มหายุทธศาสตร์ : จากจักรวรรดิโรมัน สู่ยุคสงครามเย็น” ในบทความนี้ กล่าวถึง 2 สำนักคิดที่มีอิทธิพลต่อการกำหนดมหายุทธศาสตร์ของรัสเซีย คือ สำนักคิด Hard-line school ที่ส่งผลให้รัสเซียกำหนดมหายุทธศาสตร์เชิงรุกในช่วงแรก โดยจัดตั้ง Warsaw Pact และมีการพัฒนานิวเคลียร์ในมหายุทธศาสตร์เชิงรุกนี้ด้วย ส่วนสำนักคิด Realist school ทำให้รัสเซียเปลี่ยนมาใช้มหายุทธศาสตร์เชิงป้องกัน จนสงครามเย็นยุติ และไม่มี Warsaw Pact อีกต่อไป ครั้นมาถึง มหายุทธศาสตร์ภายใต้การปกครองของประธานาธิบดี ปูติน ได้มุ่งไปสู่การมีหลายขั้วอำนาจ เพื่อต่อต้านสหรัฐอเมริกาและประเทศกลุ่มตะวันตก และคงความเป็นชาตินิยมรัสเซียซึ่งรวมถึงผู้ที่มิได้อาศัยอยู่ในดินแดนรัสเซีย รวมทั้งให้ความสำคัญด้านพลังงาน ด้วยเหตุนี้ รัสเซียจึงมีเอเชียกลางซึ่งมีทั้งชนกลุ่มน้อยเชื้อชาติรัสเซียอาศัยอยู่และมีแหล่งพลังงาน เป็นพื้นที่สำคัญในมหายุทธศาสตร์           สำหรับจุดอ่อนที่ต้องเผชิญหน้ากับประเทศที่เป็นสมาชิกนาโต้ และการที่จะต้องดำรงไว้ซึ่งความเป็นมหาอำนาจ รัสเซียจึงต้องดำเนินมหายุทธศาสตร์ ด้วยการรวบรวมดินแดนที่เคยเป็นสหภาพโซเวียตเดิม อาทิ ไครเมีย เพื่อเพิ่มความลึกทางยุทธศาสตร์ หากฝ่ายตรงข้ามจะรุกเข้าถึงมอสโคว์ส่วนยุทธวิธีและเครื่องมือที่ประธานาธิบดี ปูติน ใช้ในการดำเนินมหายุทธศาสตร์นั้น มีทั้งแบบใหม่และเก่า จึงมีทั้งการบ่อนทำลายรัฐบาล การกดดันทางเศรษฐกิจ การโฆษณาชวนเชื่อ การใช้สงคราม ไซเบอร์ และการรุกเข้าไปในประเทศเพื่อนบ้าน ประเด็นเพิ่มเติมที่นักวิเคราะห์ มองว่า เป้าหมายของมหายุทธศาสตร์ของรัสเซีย เป้าหมายหนึ่ง คือ การเปิดกว้างในการเข้าถึงตลาดใหม่เพื่อการระดมทุนและการส่งออก ก็เพื่อต้องการที่จะเข้าถึงตลาดส่งออกอาวุธ น้ำมันและแก๊ส และกำจัดการ Sanction ทางเศรษฐกิจที่มีต่อรัสเซีย อาจกล่าวได้ว่า เป็นความพยายามในการดำเนินมหายุทธศาสตร์เพื่อแก้ปัญหาเศรษฐกิจภายในประเทศของประธานาธิบดี ปูติน            After the 1st part, namely “Grand Strategy: from Roman Empire to Cold War” published, this article is the 2nd part of grand strategy which focuses on Russia. The article illustrates 2 schools of thought influencing grand strategy of Russia. Hard-line school has an effect on offensive grand strategy of Russia and the establishment of Warsaw Pact later including nuclear weapon development; whereas, realist school drives Russia’s grand strategy to be defensive and the end of Warsaw Pact. During President Vladimir Putin time period, the grand strategy of Russia aims to be the modern multipolar world in order to be against United States and the Western alliance. Besides this, the grand strategy realizes Russian nationalism both inside and outside of the country and energy. As a result, the central Asia having Russian ethnic group and energy sources is an important area of Russia’s grand strategy.           Regarding the weak point of confronting NATO members and being powerful, Russia drive the grand strategy with annexing some parts of former Soviet Union such as Crimea so as to increase the depth of grand strategy against the invader moving to Moscow. Tactics and Instruments in Putin’s Grand Strategy are part new and part old; for example, the active subversion of target governments, economic pressures, the modern media for propaganda, cyber-warfare and invasion to neighbors.           The analyst’s point of view on the end of Russia’s grand strategy is opening up markets by accessing export markets for weapons systems and oil and gas; and removing economic sanctions imposed on Russia. This is the way of Putin’s grand strategy to solve the internal problem of Russia.