ศึกษาการอิมโพรไวส์ของวินตัน มาร์ซาลิส แบรนฟอร์ด มาร์ซาลิส และเคนนี เกิร์กแลนด์ ในบทเพลงแบลคโคดส์
IMPROVISATIONS OF WYNTON MARSALIS, BRANDFORD MARSALIS AND KENNY KIRKLAND IN BLACK CODES
Keywords:
อิมโพรไวส์, แบลคโคดส์, วินตัน มาร์ซาลิส, Improvisation, Black Codes, Wynton MarsalisAbstract
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการอิมโพรไวส์ของวินตัน มาร์ซาลิส แบรนฟอร์ด มาร์ซาลิส และเคนนี เกิร์กแลนด์ ในบทเพลงแบลคโคดส์ ผู้วิจัยได้ทำการวิเคราะห์โดยมีประเด็นสำคัญที่ประกอบไปด้วย 1) ความสัมพันธ์ของคอร์ดและบันไดเสียง 2) การพัฒนาโมทีฟ 3) ลักษณะจังหวะ 4) เสียงขั้นคู่สี่ และ 5) ทรัยแอดเมเจอร์วางซ้อน จากนั้นจึงนำเสนอโดยอธิบายตามหลักพื้นฐานทฤษฎีดนตรีแจ๊ส จากผลการวิจัยพบว่า วินตัน มาร์ซาลิส สร้างทำนองการอิมโพรไวส์ที่เรียบง่ายและมีความโดดเด่นในเรื่องการโน้ตเทนชัน โมดที่นำมาใช้มากที่สุดคือโมดโดเรียน เขาให้ความสำคัญกับการพัฒนาโมทีฟและมีความหนาแน่นลักษณะจังหวะปานกลางเป็นส่วนใหญ่ การสร้างทำนองเสียงขั้นคู่สี่จากโน้ตเทนชันของคอร์ดและการใช้ทรัยแอดเมเจอร์วางซ้อนประดับทำนองปรากฏน้อยแต่น่าสนใจ แบรนฟอร์ด มาร์ซาลิส สร้างทำนองการอิมโพรไวส์ที่ซับซ้อนด้วยการผสมโมดและการเล่นนอกกรอบด้วยบันไดเสียงเพนตาโทนิก การพัฒนาโมทีฟมักใช้การทำซ้ำด้วยการแปรโมทีฟที่เป็นวลีย่อยหลายครั้งในช่วงสั้นอย่างสมบูรณ์แบบ รวมทั้งมีจุดเด่นในเรื่องทำนองที่มีลักษณะจังหวะผิดปกติที่น่าสนใจอย่างมาก เคนนี เกิร์กแลนด์ สร้างทำนองอิมโพรไวส์ในรูปแบบที่หลากหลายและมีแนวทางในการจัดการทำนองที่สมบูรณ์แบบ ใช้ขั้นคู่เสียงจากโมด จำนวนมากให้ความสำคัญกับการพัฒนาโมทีฟ ลักษณะจังหวะ และเสียงขั้นคู่สี่เป็นช่วงยาวหลายห้องอย่างชัดเจน นำทรัยแอดวางซ้อนเมเจอร์มาใช้นำเสนอแนวคิดการเล่นนอกกรอบในรูปแบบน่าสนใจหลายครั้ง This research aimed to study improvisation techniques applied by Wynton Marsalis, Branford Marsalis, and Kenny Kirkland in Black Codes. The research focused on the analysis of chord scale relationship, motif development, rhythmic, quartal sound and triadic superimposition based on jazz theories. The research result showed that Wynton Marsalis’s improvisation emphasized listener-friendly melodies and a tonal harmonic sense by tension. Dorian mode was found mostly used. He mainly developed a motif with a moderate rhythmic density. Furthermore, some quartal sound and superimposition triad were found little used, but interesting melodic lines were found. Branford Marsalis’s improvisation was complex. He applied modal mixture and played outside over pentatonic major scales. His motif development was perfectly conducted using repetitions and variation with an emphasis on cell motif in short phrases. In addition, he showed a sense of enigmatic rhythmic conception very interestingly. Kenny Kirkland composed his improvised melody in a variety of formats, and organized melodies perfectly. Most of his melodic lines were intervals from modal structures. He always emphasized the elements of motif development, and rhythmic and quartal sounds in long phrases. Furthermore, his outside playing format was the frequent use of superimposition triads.References
เจตนิพิฐ สังข์วิจิตร. (2559). เอกสารประกอบการสอนดนตรีแจ๊สและการวิเคราะห์. ปทุมธานี: สำนักพิมพ์ มหาวิทยาลัยรังสิต.
จีรศักดิ์ ปานพุ่ม. (2555). การบรรเลงคีตปฎิภาณโดยการวางทรัยแอดซ้อน: เมเจอร์ทรัยแอด. วารสารดนตรีรังสิต, 7(1), 48-61.
ณัชชา พันธุ์เจริญ. (2554). พจนานุกรมศัพท์ดุริยางคศิลป์ (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์เกศกะรัต.
เด่น อยู่ประเสริฐ. (2559). Generatrix บทประพันธ์เพลงสำหรับวงดนตรีแจ๊ส และการแสดงเปียโนแจ๊ส. วารสารดนตรีรังสิต, 6(2), 5-21.
ธีรัช เลาห์วีระพานิช. (2562). ทฤษฎีดนตรีแจ๊สและการอิมโพรไวส์ (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วิบูลย์ ตระกูลฮุ้น. (2561). ทฤษฎีดนตรีตะวันตก Western music theory. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Bruin, L. D. (2015). Theory and Practice in Idea Generation and Creativity in Jazz Improvisation. Australian Journal of Music Education, 8(2), 91-106.
Crook, H. (1991). How to Improvise An Approach to Practicing Improvisation. CA: Advance Music.
Dicaire, D. (2006). Jazz Musicians, 1945 to The Present. NC: Mcfarland & Company.
Levine, M. (1995). The Jazz Theory Book. Petaluma, CA: Sher Music.
Ligon, B. (2001). Jazz Theory Resources: Tonal, Harmonic, Melodic, &Rhythmic Organization of Jazz Volume Two. WI: Hal Leonard.
Marsalis, W. (1985). Black Codes. On Black Codes (From The Underground) [CD]. Newyork: Columbia records.