ผลการสร้างเสริมสมรรถนะแห่งตนต่อความรู้ การรับรู้ความสามารถของตน และพฤติกรรมการส่งเสริมการควบคุมโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียของอาสาสมัครสาธารณสุขกรุงเทพมหานคร

Abstract

          ประชากรไทยป่วยด้วยโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียมาก เป็นอันดับหนึ่งของโลก และปัจจุบันยังไม่สามารถควบคุมโรคนี้ได้ตามเป้าหมาย  การวิจัยครั้งนี้เป็นแบบกึ่งทดลอง สองกลุ่มวัดผลก่อนและหลังการทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาผลของการสร้างเสริมสมรรถนะแห่งตนต่อความรู้ การรับรู้ความสามารถของตน  และพฤติกรรมการส่งเสริม การควบคุมโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียในชุมชนของอาสาสมัคร สาธารณสุขกรุงเทพมหานคร คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างด้วยวิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน  เป็นอาสาสมัครสาธารณสุข กรุงเทพมหานคร เขตประเวศ กรุงเทพฯ จำนวน 64 คน และสุ่มเข้ากลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม  กลุ่มละ  32  คน กลุ่มทดลองได้รับกิจกรรมการสร้างเสริมสมรรถนะแห่งตน ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นโดยประยุกต์แนวคิดการสร้างเสริมสมรรถนะ แห่งตนของแบนดูราเป็นระยะเวลา  4  สัปดาห์  ส่วนกลุ่มควบคุมได้รับการอบรมตามปกติ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้ แบบสอบถามความรู้ แบบสอบถามการรับรู้ความสามารถของตน และแบบสอบถามพฤติกรรมการส่งเสริมการควบคุม โรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา และการทดสอบค่าทีแบบอิสระ  ผลการวิจัย  พบว่า กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยการเปลี่ยนแปลงความรู้  การรับรู้ ความสามารถของตนและพฤติกรรมการส่งเสริมการควบคุม โรคโลหิตจางธาลัสซีเมียหลังการทดลองสูงกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ  (t  =  16.69,  =  16.78, t = 22.12, p < .05 ตามลำดับ) ผลการวิจัยครั้งนี้ชี้ให้เห็นว่า  พยาบาลเวชปฏิบัติชุมชนควรนำรูปแบบการวิจัยนี้ไป ประยุกต์ใช้ในการจัดอบรมเพื่อสร้างเสริมสมรรถนะแห่งตนของอาสาสมัครสาธารณสุขในพื้นที่อื่น ๆ เพื่อส่งเสริมให้เกิด พฤติกรรมการส่งเสริมการควบคุมโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียต่อไป           Globally, the number of Thai population suffering  from  thalassemia  is  the  first  most recorded. It has not been controlled to meet the goal.  This  quasi-experimental  two  groups pretest-posttest research aimed to examine the effects  of  self-efficacy  nhancement  on knowledge, perceived self-efficacy, and behavior towards health promotion to control thalassemia among  village  health  volunteers  of  Bangkok metropolitan. Multi-stage random sampling was used to recruit a sample of 64 health volunteers in  Prawet  district,  Bangkok.  Then,  random assignment was carried out to assign the sample into an experimental and a control groups for 32 each. The experimental group received four-week activities  of  self-efficacy  enhancement  program developed by the researcher based on Bandura’s self-efficacy  concept  while  the  control  group received usual activities. Data were collected by using  questionnaires  of  knowledge,  perceived self-efficacy  and  health  promoting  behavior  to control  thalassemia.  Descriptive  statistics  and independent t-test were used to analyze the data. The results revealed that after completion of the intervention, the experimental group had mean scores  change  of  knowledge,  perceived  self-efficacy and health promoting behavior to control thalassemia significantly higher than those in the control  group  (t  =  16.69, t  =  16.78, t  =  22.12, p < .05, respectively). These findings indicate that community nurse practitioners should apply this program  to  increase  self-efficacy  perception among  village  health  volunteers  in  other communities.  Consequently,  health  promoting behavior  to  control  thalassemia  would  beenhanced.