การวิเคราะห์มโนทัศน์ความรอบรู้ด้านสุขภาพของอาสาสมัครกู้ชีพ
A concept analysis: Health literacy among volunteer rescuers
Keywords:
ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, อาสาสมัครกู้ชีพ, การวิเคราะห์มโนทัศน์, Health literacy, volunteer rescuers, concept analysisAbstract
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์มโนทัศน์ความรอบรู้ด้านสุขภาพของอาสาสมัครกู้ชีพเพื่อให้เกิดความชัดเจนในคำจำกัดความ คุณลักษณะ และขอบเขตของมโนทัศน์ สร้างองค์ความรู้ในการพัฒนาศักยภาพการดูแลผู้บาดเจ็บได้อย่างเหมาะสม โดยใช้กรอบแนวคิดการวิเคราะห์มโนทัศน์ของวอล์คเกอร์และอาวองต์ 8 ขั้นตอน โดยการทบทวนวรรณกรรมจากฐานข้อมูล Ovid MEDLINE, CINAHL, Science direct และ Google scholar ประเมินความน่าเชื่อถือสกัดข้อมูลตามกรอบมโนทัศน์ความรอบรู้ด้านสุขภาพ ผลการศึกษาพบว่าความรอบรู้ด้านสุขภาพของอาสาสมัครกู้ชีพคือการคิดรู้ทักษะทางสังคมความสามารถของบุคคลในการทำความเข้าใจข้อมูลเพื่อการคงไว้และส่งเสริมสุขภาพที่ดีประกอบด้วย 6 คุณลักษณะ คือ 1) การเข้าถึงข้อมูลและบริการสุขภาพในการดูแลผู้ป่วย 2) ความรู้ ความเข้าใจในด้านบริการการแพทย์ฉุกเฉิน 3) ทักษะการสื่อสารและการเจรจาต่อรอง 4) ทักษะการตัดสินใจที่รวดเร็วในการให้การช่วยเหลือ 5) การรู้เท่าทันสื่อและเข้าใจในสื่อ และ 6) การจัดการตนเองและการพัฒนาทักษะอย่างต่อเนื่อง สรุปความรอบรู้ด้านสุขภาพของอาสาสมัครกู้ชีพเป็นทักษะความสามารถความเชี่ยวชาญด้านบริการการแพทย์ฉุกเฉินโดยเฉพาะทักษะการช่วยชีวิตขั้นพื้นฐานการปฐมพยาบาลเบื้องต้นรวมถึงทักษะการสื่อสารการเจรจาต่อรอง การตัดสินใจที่รวดเร็วและการฝึกทักษะอย่างต่อเนื่องเพื่อให้การช่วยเหลือดูแลผู้ป่วยและผู้บาดเจ็บให้มีสุขภาพที่ดีต่อไป The purpose of this study was to analyze the concept of health literacy among volunteer rescuers to obtain clarity in definition, characteristics, and scope, and to generate new knowledge to develop guidelines for providing optimal care to the injured. The 8-step conceptual analysis framework of Walker and Avant was used by reviewing literature from databases such as Ovid, MEDLINE, CINAHL, Science Direct, and Google Scholar to assess the credibility of data extraction based on the conceptual framework of health literacy. The study found that health literacy would improve the cognitive and social skills of the volunteer rescuers. The ability of individuals to understand information to maintain and promote good health, comprises six characteristics: 1) access to health information and services; 2) knowledge and understanding of emergency medical services; 3) communication and negotiation skills; 4) quick decision-making skills in providing assistance; 5) media literacy and media understanding; and 6) self-management and continuous skill development. In conclusion, focusing on the concept of health literacy among volunteer rescuers is important as it improves their skills to gain expertise in emergency medical services, especially basic life support skills, first aid, as well as negotiation and communication skills, fast decision-making, and continuous skill training to care for patients and injured people. This in turn will aid the volunteer rescuers in making decisions and taking responsibility for their own health, and caring others, patients, and injured people and promoting their health in future.References
Ad Hoc Committee on Health Literacy for the Council on Scientific Affairs. (1999). Health literacy: report of the council on scientific affairs. J Am Med Assoc, 281(6), 552-557.
Australian Bureau of Statistics. (2008). Adult literacy and life skills survey. Summary results Australia, Canberra: Australian Bureau of Statistics. Retrieve from https://www.voced.edu.au/content/ngv%3A41226.
Chumnanborirak, P., & Srikaew, S. (2015). Development of knowledge and skills of emergency medical services among volunteer rescuers at Wungsang subdistrict administration organization, Mahasarakham province. Nursing Journal of the Ministry of Public Health, 24(3), 132-142.
Institute of Medicine. (2004). Health literacy: A prescription to end confusion. Washington DC: The National Academies.
Kaewdumkerng, K., & Thamakul, D. (2015). Enhancement of health literacy in the elderly population. Journal of Health Scientific Research, 9(2), 1-8.
Kaewdumkerng, K., & Tripetchsriurai, N. (2011). Bangkok: Sam Charoen Panich. [In Thai].
Khawelamoon, B. (2017). Effects of the emergency medical networking program on knowledge and skills of emergency medicine in community emergency volunteers at Pha-hung subdistrict, Phan district, ChiangRai province. Master's Independent Study, Public Health, University of Phayao.
Kickbusch, I. S. (2001). Health literacy: Addressing the health and education divide. Health Promot Intern, 16(3). 289–297.
Lueangvilai, W., Kanchanakunjara, S., & Wongpinpech, P. (2020). Volunteer spirit development in the context of Thailand. Panyapiwat Journal; 13(1), 336-350.
National Institute of Emergency Medicine. (2008). Standards and guidelines on emergency medical systems (edition No. 1). Nonthaburi: National Institute of Emergency Medicine. [In Thai].
Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public health goal: A challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promotion International; 15, 259–267.
Ratzan, S. C. (2001). Health literacy: Communication for the public good Health Promot Intern, 16(2), 207-214.
Saranritchai, K., (2003). Community perceptions of emergency patient services at the scene. Veridian E-Journal, 7(1), 184-190.
Seelatho, T. (2015). Potential of Khon Kaen province volunteer rescue workers, Nai Mueang, Mueang, Khon Kaen. Journal of Interdisciplinary Research: Graduate Studies, 4(2), 102-107.
Thammikaworn, S. (2008). Health awareness for health promotion: A conceptual analysis. Journal of the Faculty of Nursing Khon Kaen University, 31(2), 53-58.
Truppanaray, N. (2016). actor effecting pre-hospital emergency operations among emergency medical responders of Rachaburi province. Master's Thesis, Community Psychology Department of Psychology and Guidance, Graduate School, Silpakorn University.
Tones, K. (2002). Health literacy: New wine in old bottles? Health Educ Res, 17(3), 287-290.
Toyokuni, Y., Suzukawa, M., Yamashita, K., Yonekawa, C., Kubota, K., Yasuda, Y., Kobayashi, A., & Matsubara, H. (2013). Introduction of the community first responder system into Japan: Is that possible? International Journal of Emergency Medicine, 6(34), 1-7.
Walker, L., & Avant, K. (2011). Strategies for theory construction in nursing (5th ed.). New Jersey: Pearson prentice hall.
World Health Organization. (2009). Concepts and examples in the eastern mediterranean region. Nairobi.