บทบาทของผู้นำศาสนาอิสลามในการคัดกรองและ เฝ้าระวังโรคโควิด 19 : กรณีศึกษา 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้

Roles of Muslim Religious Leaders in the Primary Healthcare System for the Management of COVID-19: A Case Study in Three Southern Border Provinces in Thailand

Abstract

การวิจัยแบบผสมผสานนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา บทบาทของผู้นำศาสนาในระบบบริการปฐมภูมิในการเฝ้าระวังโรคโควิด 19 เก็บข้อมูลทั้งเชิงปริมาณและคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้นำศาสนาอิสลามในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ได้แก่ ปัตตานี ยะลา และนราธิวาส เก็บข้อมูลเชิงปริมาณ จำนวน 58 ราย และเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพ จำนวน 30 ราย ผลการศึกษาเชิงปริมาณ พบว่า ผู้นำศาสนา มีความรู้ความเข้าใจในมาตรการเฝ้าระวังโรคโควิด 19 ในทุกด้าน (M= 2.75, SD=.48) และบทบาทในการเฝ้าระวังโรควิด 19 ในภาพรวม (M= 2.96, SD=.50) และผลการศึกษาเชิงคุณภาพ พบว่า ผู้นำศาสนาอิสลาม มีบทบาทได้แก่ 1) เป็นผู้ชี้นำชุมชนในด้านการศึกษา วิชาการ ศาสดานะห์นบีมูฮัมหมัดฯ หลักปฏิบัติตามศาสนกิจตามหลักศาสนาอิสลาม 2) เป็นศูนย์กลางในการให้การรับรองแนวทางปฏิบัติตัวทางด้านสุขภาพ และการเผยแพร่ความรู้ และ 3) จัดการศพผู้เสียชีวิตจากโรคโควิด 19 จากผลการวิจัยครั้งนี้เสนอแนะว่า บริบทพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนใต้มีการจัดระบบบริการสุขภาพที่สอดคล้องกับวิถีชีวิต วัฒนธรรม หลักศาสนาและหน่วยงานที่รับผิดชอบควรกำหนดนโยบายให้มีการจัดอบรมผู้นำศาสนาและผู้ปฏิบัติงานเพื่อเป็นศูนย์กลาง ในการดูแลกรณีการป้องกันการแพร่กระจ่ายเชื้อ ที่สอดคล้องตามหลักศาสนาอิสลาม และวิถีการดำเนินชีวิตในบริบทของพื้นที่  This mixed-method research study employed both quantitative and qualitative data collection methods across three districts within Yala, Pattani, and Narathiwat provinces in Thailand. Quantitative data were gathered from 58 cases, while qualitative insights were obtained from 30 cases. Quantitative findings revealed that the collective knowledge concerning COVID-19 pandemic screening and monitoring within the at-risk population was rated at (M = 2.75, SD = .48). Qualitative exploration uncovered the pivotal roles played by Muslim religious leaders within the primary healthcare system for managing COVID-19 across the three southern border provinces in Thailand. Muslim leader roles encompass: 1. Community leader assumption in guiding education, academics, and religious practices in accordance with Islamic principles; 2. Central figure in certifying health practices and disseminating knowledge related to health; and 3. Actively manage the burial rites of individuals who have succumbed to COVID-19. It is recommended that the unique context of the three southern border provinces, There is a need for a health service system that is consistent with way of life, culture, and religious principles, necessitates the development of policies and initiatives that facilitate specialized training for religious leaders and healthcare practitioners. Such training programs should align with Islamic principles and local ways of life to effectively address infection prevention and control in the region.