ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพเกี่ยวกับการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช และพฤติกรรมการป้องกันตนเองจากการใช้สารเคมีของเกษตรกรสวนทุเรียน อำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร
The Relationship Between Health Literacy of Pesticide Use and Pesticide Protective Behaviours Among Durian Farmers in Lang Suan District, Chumphon Province
Keywords:
ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, สารเคมีกำจัดศัตรูพืช, เกษตรกรสวนทุเรียน, Health Literacy, Pesticides, Durian FarmersAbstract
ความรอบรู้ด้านสุขภาพ เป็นทักษะทางปัญญาและทักษะทางสังคมของบุคคล ที่จะเข้าถึง เข้าใจและใช้ข้อมูลข่าวสารและบริการสุขภาพเพื่อส่งเสริมและรักษาสุขภาพให้คงดีอยู่เสมอ การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา (Descriptive studies) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพเกี่ยวกับการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช พฤติกรรมการป้องกันสารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรสวนทุเรียน และศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพเกี่ยวกับการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชและพฤติกรรมการป้องกันสารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรสวนทุเรียน กลุ่มตัวอย่างคือ เกษตรกรที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นเกษตรกรผู้ปลูกทุเรียนของสำนักงานเกษตร อ.หลังสวน จ.ชุมพร คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างโดยการสุ่มอย่างเป็นระบบ จำนวน 380 ราย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบวัดความรอบรู้ด้านสุขภาพเกี่ยวกับการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช และแบบสอบถามพฤติกรรมการป้องกันสารเคมีกำจัดศัตรูพืช วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน ผลการวิจัยพบว่า เกษตรกรสวนทุเรียนกลุ่มตัวอย่างมีคะแนนความรอบรู้ด้านสุขภาพ เกี่ยวกับการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชในระดับมากที่สุด (M = 4.01 คะแนน, SD = 0.55) มีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการป้องกันสารเคมีกำจัดศัตรูพืชอยู่ในระดับดี (M = 2.87 คะแนน SD = 0.36) และพบว่า ความรอบรู้ด้านสุขภาพเกี่ยวกับการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชมีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมการป้องกันสารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรสวนทุเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = 0.115, p<.05) การวิจัยครั้งนี้สามารถนำข้อมูลไปใช้ในวางแผนการจัดการเรียนรู้เพื่อยกระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพและปรับพฤติกรรมสุขภาพให้สูงขึ้นได้ Health literacy represents an individual’s intellectual and social competency in acquiring, comprehending, and utilizing health-related information and services to foster and maintain optimal health. This descriptive study aimed to assess the level of health literacy regarding pesticide use, pesticide protection behaviors, and the correlation between health literacy related to pesticide use and protective behaviours among durian farmers. The study population comprised registered durian farmers affiliated with the Lang Suan District Agricultural Office in Chumphon Province, with 380 participants selected through systematic sampling. Research instruments included demographic questionnaires, a health literacy assessment tool for pesticide use, and a questionnaire on pesticide protection behaviours. Data were analysed using descriptive statistics and Pearson product-moment correlation. The study found that registered durian farmers exhibited an important level of health literacy related to pesticide use (M = 4.01, SD = 0.55). Furthermore, a positive and significant correlation was identified between health literacy concerning pesticide use and pesticide protective behaviours among durian farmers at a statistical significance level of .05 (r = 0.115).References
Chaikhan, S., Junsiri, S., & Batsuwan, A. (2019). Health effect of pesticide use among farmers in Ban Tei, Na Khra Saeng sub-district, Det Udom district, Ubon Ratchathani province. Journal of Science and Technology, Ubon Ratchathani University, 21(3), 181-93. [In Thai]
Department of Agriculture. (2021). Recommendations for safe prevention and elimination of insects and pests from research 2021. Retrieved from https://www.doa.go.th/ac/nan/wp-content/uploads/2022/06/เอกสารวิชาการ_คำแนะนำการใช้สารป้องกันกำจัด.pdf
Department of Agricultural Extension. (2022). Durian in Chumphon province 2565. Retrieved from https://esc.doae.go.th/?s=พื้นที่ปลูกทุเรียนมากเป็นอันดับ+1+ของภาคใต้+ [In Thai]
Health Education Division. (2018). Concepts and principles of health literate organization. Retrieved from: https://psdg.anamai.moph.go.th/th/health-literacy-km/download?id=34112&mid=11567&mkey=m_document&lang=th&did=11744 [In Thai]
Intarakamhang, U. (2017). Creating and developing of Thailand health literacy scales. Retrieved from http://bsris.swu.ac.th/upload/268335.pdf [In Thai]
Jankaew, B., Khammaneechan, P., & Kaewsawat, S. (2021). Factors influencing health literacy of pesticide use among durian farmers, Tha Sala district, Nakhon Si Thammarat province. Journal of the Police Nurses, 13(2), 357-65. [In Thai]
Jantasuwan, R., & Jaraeprapal, U. (2018). Preventive behavior of chemical substances in fruits and vegetables into the body and blood levels of cholinesterase in the consumer who live in Khao Pra Bath sub-district, Nakhon Si Thammarat province. Journal of the Department of Medical Services, 3(6), 119-25. [In Thai]
Khongkaew, S. (2022). Factors affecting self-protection behavior from pesticide using of corn growers in Ban Khok district, Uttaradit province. Master’s Thesis, Public Health Program, Faculty of Public Health, Naresuan University. [In Thai]
Manganello, J. A. (2008). Health literacy and adolescents: A framework and agenda for future research. Health Education Research, 23(5), 840-847.
Montgomery, H., Morgan, S., Srithanaviboonchai, K., Ayood, P., Siviroj, P., & Wood, M. (2020). Correlates of health literacy among farmers in Northern Thailand. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(7071), 1-14.
National Health Security Office. (2020). Register of patients per disease 2019. Retrieved from https://www.nhso.go.th [In Thai]
Nutbeam, D. (2008). The evolving concept of health literacy. Social Science & Medicine, 67(12), 2072-2078.
Osborn, R. H., Batterham, R. W., Elsworth, G. R., Hawkins, M., & Buchbinde, R. (2013). The grounded psychometric development and initial validation of the health literacy questionnaire (HLQ). BMC Public Health, 13, 1-17.
Pansombat, S. (2022). Prevalence and related factors of pesticide exposure among agriculturist in Ladpattana sub district Mueang Mahasarakham district Mahasarakham province. Mahasarakham Hospital Journal, 19(1), 147-56. [In Thai]
Panyasaisophon, T., Saichanma, S., Suwannarat, J., Muanphak, N., & Ruengsri, E. (2022). Relationship between health literacy and pesticide protection behaviors on farmers. Journal of Health Science Nakhon Ratchasima College, 1(1), 1-10. [In Thai]
Phetjon, S., & Nilvises, P. (2017). Chemical Pesticide Application for Durian Production by Farmers in Sawi District of Chumphon Province. Proceedings of the 14th KU-KPS Conference. (p.3785-92). Kasetsart University, Nakhon Pathom (Thailand). Retrieved from https://kukr.lib.ku.ac.th/kukr_es/covid19/search_detail/result/20005001. [In Thai]
Piromchit, P., & Paileeklee, S. (2014). Knowledge and behavior regarding pesticide use among agriculturists in Ban Na Lao, Na Wang district, Nong Bua Lam Phu province.Community Health Development Quarterly Khon Kaen University, 2(3), 299-309. [In Thai]
Sirirat, J., Srimanee, J., Phuyorit, S., Punechouy, P., Chaladleard, P., & Chuchert, T. (2016). Descriptive analysis of pesticide toxic effect surveillance data system in 5 dimensions of operation. In: Hinjoy, S., Tiprat, K., & Taechakamonsuk, P. (Eds.). Conclusions of the surveillance system analysis approach 5 groups of diseases in 5 dimensions. (p. 138-147). Nonthaburi: Bureau of Epidemiology, Department of Disease Control, Ministry of Public Health. [In Thai]
Thailand Pesticide Alert Network Thailand. (2021). Impact of pesticides on Thai health. Retrieved from http://www.thaipan.org/node/20 [In Thai]
Tobklang, P., & Banchonhattakit, P. (2019). Effects of health literacy promoting program for pesticide usage of cassava farmer, Soeng Sang district, Nakhonratchasima province. Journal of Health Education, 42(1), 80-92. [In Thai]
Wayne, D. (1995). Biostatistics: A foundation of analysis in the health sciences (6thedNew York: John Wiley & Sons
