สิทธิของคนชายขอบกับปัญหาที่ดินทำกิน: กรณีศึกษาชาวเขาเผ่าม้งป่ากลาง อำเภอเชียงกลาง จังหวัดน่าน

Abstract

บทความนี้ เป็นการนำทฤษฎีของคนชายขอบ และสิทธิของคนชายขอบ มาทำการวิเคราะห์ ตลอดจนถึงสิทธิของคนชายขอบที่ควรได้รับในเรื่องปัญหา ที่ดินทำกิน ดังนั้น ผู้เขียนจึงนำกรณีศึกษาชาวม้งป่ากลาง เพื่อให้ได้เห็นสาเหตุ ปัญหาที่ชัดเจนขึ้น ซึ่งชาวม้งถือว่าเป็นบุคคลชายขอบ กล่าวคือเป็นกลุ่มที่สังคม ส่วนใหญ่มักไม่ได้ให้ความสนใจ โอกาส หรือสิทธิมากนัก เพราะถือว่าชาวม้ง เป็นผู้ที่อยู่รอบนอกของสังคม ดังนั้น รัฐหรือคนในสังคมสามารถกดความเป็น คนชายขอบของชาวม้ง โดยผ่านกระบวนการต่าง ๆ เช่น ในรูปแบบของนโยบาย เป็นต้น ซึ่งดูเหมือนว่ากระบวนการนี้เองทำให้เกิดความชอบธรรมในการปฏิบัติ งานของรัฐ ดังกรณีศึกษานี้ ชาวม้งป่ากลางถูกเอาเปรียบในการแสวงหา ประโยชน์ การตอบสนองความต้องการของคนเมืองในพื้นที่ทำกินของชาวม้ง โดยกระบวนการทำให้เกิดความชอบธรรมในการครองพื้นที่ของรัฐ ผ่านการประกาศพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติดอยภูคา-ผาแดง เป็นพื้นที่ทับซ้อน นอกจากนี้ มีปัจจัยทางด้านเศรษฐกิจ การเมือง สังคมและวัฒนธรรม ที่มีผลทำให้ชาวม้ง ถูกริดรอนสิทธิในพื้นที่ทำมากิน จากกรณีศึกษา ชางม้งป่ากลางคนชายขอบ ในทุกกลุ่มควรมีการได้รับความคุ้มครองเรื่องของสิทธิทางด้านต่าง ๆ ที่ควรได้รับ ไม่เพียงแต่ที่ดินทำกินเท่านั้น แต่หากคนชายขอบยังคงสภาพความเป็นประชากร ในรัฐนั้น ควรได้รับความเท่าเทียมในทุก ๆ ด้าน ดังนี้แล้วกลุ่มคนชายขอบอาจจะ ไม่ถูกกดทับจากคนในสังคมดังเช่นสังคมไทยในปัจจุบันนี้The purpose of this study is to investigate the problem of the marginal people’s right about their arable land. Hmong “Paklang” is a group of people who lives in a forest called “Paklang” that located in “Nan” province in the north of Thailand. This group of people is always lack of interest from people in the society. Recently, Hmong people have no right in their arable land because they are always oppressed by government and investor through law and policy. According to this case, the overlapping territorial claims area belong to the government legally under the notice of Doi Phuka-Phadaeng National Reserved Forest. In addition, there are various factors influencing the marginal people’s right such as economic, politic, society, and culture. Thus, every part of the society included the government should cooperate developing their quality of life and also their equality.