เครือข่ายและระบบอุปถัมภ์ทางการเมือง ในสลากกินแบ่งรัฐบาลไทย

Abstract

ปัญหาสลากกินแบ่งรัฐบาลราคาแพง มีสาเหตุสำคัญมาจากเครือข่าย และระบบอุปถัมภ์ทางการเมือง ทั้งนี้ระบบอุปถัมภ์ทางการเมืองในสำนักงาน สลากกินแบ่งรัฐบาลฝังรากลึกมาตั้งแต่ครั้งรัฐบาลเผด็จการทหารในอดีต ระบบ ดังกล่าวยังคงปรากฏอยู่ และได้รับการพัฒนาถึงในยุครัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้ง ภายใต้เครือข่ายและระบบอุปถัมภ์ทางการเมืองนี้ “ค่าเทคอม” เป็นค่าเช่า ทางเศรษฐกิจที่สำคัญที่ใช้ตอบแทนเพื่อให้ได้มาซึ่ง “โควตาสลาก” ทั้งโควตาสลาก และค่าเทคอมนี้เป็นหัวใจสำคัญในการยึดเหนี่ยวส่วนต่าง ๆ ในเครือข่ายระบบ อุปถัมภ์ให้ธำรงอยู่ ซึ่งเครือข่ายดังกล่าวประกอบด้วย นักการเมือง สำนักงาน สลากกินแบ่งรัฐบาล มูลนิธิ องค์กรการกุศล และเสือกองสลาก เครือข่ายดังกล่าว เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้การแก้ไขปัญหาสลากฯ ราคาแพงทำได้ยาก เว้นแต่จะ ขจัดระบบ “โควตา” และการ “เทคอม” ลง และปฏิรูประบบการจัดจำหน่ายใหม่The high price of lottery has been the chronic problem in Thailand for decades and so many academics have examined and investigated the roots of this problem. In this paper the researcher believes that this problem is based on and conspired by the political networks and clientelism that have been cultivated since the dictatorship regime for six decades. Under the democratic government this problem still exists and is prone to be stronger under the nexus or the complex of the four conspires: the politicians, the State Government Lottery, the Charity foundations, and the major lottery distributors. The researcher comes across that both “the upfront money” and “the lottery quota” is the heart of this problem. Unless the elimination of the upfront money and the improvement of the existing quota system, the high price of lottery still remain.