ความหลากชนิดและความชุกชุมของนกในเขตพื้นที่เกาะสีชัง อำเภอเกาะสีชัง จังหวัดชลบุรี

Abstract

การศึกษาความหลากชนิดและความชุกชุมของนกในเขตพื้นที่เกาะสีชัง จังหวัดชลบุรี ดำเนินการสำรวจระหว่างเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2556 ถึง เดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2557 โดยวิธีการสำรวจตามจุดกำหนด มีความถี่ในการสำรวจ 1 เดือน ต่อครั้ง พบนกจำนวนทั้งสิ้น 70 ชนิด จาก 33 วงศ์ 8 อันดับ โดยอันดับนกจับคอนมีจำนวนชนิดสูงที่สุด (36 ชนิด) รองลงมา คือ อันดับนกกระยาง (17 ชนิด) อันดับนกกาเหว่า (4 ชนิด) อันดับนกเขา (4 ชนิด) และอันดับนกตะขาบ (4 ชนิด) ตามลำดับ สถานภาพตามฤดูกาลแบ่งเป็นนกประจำถิ่น 40 ชนิด นกอพยพ 27 ชนิด และนกอพยพผ่าน 3 ชนิด ค่าเฉลี่ยของดัชนีความหลากชนิดของนกในเขตพื้นที่เกาะสีชังตลอดทั้งปีมีค่าเท่ากับ 2.44  โดยเดือนตุลาคมมีค่าดัชนีความหลากชนิดสูงที่สุดขณะที่เดือนพฤษภาคมมีค่าดัชนีความหลากชนิดของนกต่ำที่สุด (H’: 2.82 vs. 2.17) สามารถจัดแบ่งระดับความถี่ของการปรากฏออกเป็น 5 ระดับ ได้แก่ นกที่พบบ่อยมาก (16 ชนิด) นกที่พบบ่อย (4 ชนิด) นกที่พบปานกลาง (18 ชนิด) นกที่พบได้น้อย (12 ชนิด) และนกที่พบได้ยาก (20 ชนิด) เมื่อวิเคราะห์ค่าความชุกชุมสัมพัทธ์พบว่า นกพิราบป่า (Columba livia) เป็นนกที่พบปริมาณมากที่สุด รองลงมา ได้แก่ นกเอี้ยงสาริกา (Acridotheres tristis) นกปรอดหน้านวล (Pycnonotus goiavier) นกกระจอกบ้าน (Passer montanus) และนกนางแอ่นบ้าน (Hirundo rustica) นอกจากนี้ ยังพบนกที่อยู่ในสถานภาพ มีแนวโน้มจะสูญพันธุ์และอยู่ในสถานภาพใกล้ถูกคุกคาม จำนวน 2 และ 4 ชนิด ตามลำดับ จากผลการศึกษาทั้งหมด แสดงให้เห็นว่าเกาะสีชังเป็นพื้นที่อนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพของนกได้หลากชนิด เนื่องจากเกาะสีชังสามารถ ให้แหล่งที่อยู่อาศัย แหล่งพัก และแหล่งอาหารทั้งของนกประจำถิ่นและนกอพยพSpecies diversity and abundance of birds in Si Chang Island, Chon Buri Province was monthly assessed by point count method between August 2013 and July 2014. There were 70 species of birds, distributed among 33 families and 8 orders, of which order Passeriformes has the highest number of species (36 species), followed by order Ciconiiformes (17 species), order Cuculiformes (4 species), order Columbiformes (4 species) and order Coraciiformes(4species), respectively. Based on seasonal status, 40 species were considered as resident, 27 as migrant, and 3 as passage migrant species. The average species diversity of bird community (H’) at Si Chang Island in a year-round period was 2.44.The highest H’ was in October whereas the lowest H’ was in May (H’: 2.82 vs. 2.17). The number of species per category with respect to the frequency of species occurrence was 16 (abundant), 4 (common), 18 (moderately common), 12 (uncommon) and 20 (rare), respectively. Based on relative abundance, the most abundant species was Rock Pigeon (Columba livia), followed by Common Myna (Acridotheres tristis), Yellow-vented Bulbul (Pycnonotus goiavier) and Eurasian Tree Sparrow (Passer montanus). Moreover, two species were classified as Vulnerable and four species as Near Threatened. Above all, findings highlighted that Si Chang Island has been identified as conservation areas with significant avian biodiversity. It provideshabitats, shelters andfoodsnot only for resident, but also for migrant species of birds.