การวิเคราะห์สารกำจัดศัตรูพืชกลุ่มออร์กาโนฟอสฟอรัสตกค้างหลายชนิดพร้อมกัน ในอาหารที่เป็นผลิตภัณฑ์จากสัตว์ด้วยเครื่องแก๊สโครมาโทกราฟชนิดเอฟพีดี

Abstract

ได้พัฒนาวิธีวิเคราะห์สารตกค้างหลายชนิดพร้อมกันอย่างง่าย และรวดเร็วเพื่อใช้วิเคราะห์สารกำจัดศัตรูพืช กลุ่มออร์กาโนฟอสฟอรัส (OP) ในอาหารที่เป็นผลิตภณัฑ์จากสตัว์ด้วยเครื่องแก๊สโครมาโทกราฟชนิดเอฟพีดี (GC-FPD) สารกลุ่ม OP ถูกสกัดออกจากอาหารด้วยอะซีโตไนไตรล์ เติมไดคลอโรมีเทนและโซเดียมคลอไรด์แล้วกรองเอาของแข็งออกเติมโซเดียมซลัเฟตเพื่อกำจัดน้ำระเหยจนเกือบแห้งแล้วละลายและปรับปริมาตรด้วยอะซีโตนก่อนนำไปวิเคราะห์ด้วยเครื่อง GC-FPD ได้ทดสอบความแม่นและความเที่ยงของวิธีโดยใช้สารกลุ่ม OP 22 ชนิด ในอาหาร 3 ชนิด ได้แก่  ปลาแห้ง  ปลาร้า และจิ้งหรีดทอด ที่ระดับ 0.1 0.5 และ 1 มิลลกิรัมต่อกิโลกรัม พบว่าสามารถตรวจวัดสารกำจัดศัตรูพืชกลุ่มออร์กาโนฟอสฟอรัส 13 ชนิดในเกณฑ์ยอมรับ (% recovery 60-120%, HORRAT<2) มีขีดจำกัดของการตรวจวัด (LOD) และขีดจำกัดของการวัดเชิงปริมาณ (LOQ) เป็น 0.03 และ 0.1 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ตามลำดับใช้วิธีที่พัฒนาขึ้นวิเคราะห์ปริมาณการตกค้างของ           สารกำจัดศัตรูพืชกลุ่ม OP ในอาหาร ระหว่างปี พ.ศ.2554-2558 จำนวน 133 ตัวอย่างตรวจพบการตกค้างของ trichlorfon เพียงชนิดเดียว ปริมาณ <0.1-34.1 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัมในตัวอย่างปลาแห้งจำนวน 32 ตัวอย่างคิดเป็นร้อยละ 24 บ่งชี้ว่า ปัญหาการใช้สาร trichlorfonอย่างผิดวิธียังคงมีอยู่ ซึ่งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรมีการกำกับติดตามเพื่อแก้ปัญหาอย่างเป็น ระบบ A rapid and simple multiresidue method has been developed and validated for determination of organophosphorous (OP) pesticide residues in animal origin foods by gas chromatograph - flame photometric detector (GC-FPD). The pesticides were extracted from food product samples with acetonitrile and homogenized by using a shaker. Dichloromethane (CH2Cl2) and sodium chloride (NaCl) were added to the extract followed by filtration to remove solid residue. Water residue in the filtrate layer was removed by adding anhydrous sodium sulfate (Na2SO4). After removal of the solvent, the residue was dissolved to reconstitute in acetone. The final extract of test solution was subjected to GC-FPD. Recovery tests of 22 pesticides in three kinds of foods; dried fish, fermented fish and fried crickets were performed at three different fortification levels of 0.1, 0.5 and 1 mg/kg and 13 pesticides showed acceptable recoveries (60-120%) and repeatability (HORRAT<2). The limit of detection (LOD) and the limit of quantitation (LOQ) of the method are 0.03 and 0.1 mg/kg, respectively. The developed method was applied to determine OP pesticides in real samples. One hundred and thirty-three food samples were analyzed during 2011 to 2015. Residual trichlorfon was detected at <0.01-34.1 mg/kg in 32 samples of dried fish (24%). These results indicated that the problem of miss used trichlorfon still exists. The relevant authorities should be concerned to solve systematically the problem.