พืชสมุนไพรในภูแม่นางม่อน เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูสีฐาน จังหวัดมุกดาหาร

Abstract

        การศึกษาความหลากหลายของพืชสมุนไพรในภูแม่นางม่อน เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูสีฐาน จังหวัดมุกดาหาร ระหว่างเดือนมีนาคม 2560 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2561 ผลการวิจัยพบพืชสมุนไพร จำนวน 152 ชนิด ใน 62 วงศ์ โดยวงศ์ที่พบจำนวนพืชสมุนไพรมาก ได้แก่ Fabaceae (16 ชนิด) Rubiaceae (10 ชนิด) และ Acanthaceae (9 ชนิด) ตามลำดับ ลักษณะวิสัยของพืชสมุนไพรพบไม้ต้นมากที่สุด 57 ชนิด รองลงมาคือไม้พุ่ม 39 ชนิด ไม้ล้มลุก 25 ชนิด และไม้เลื้อย 31 ชนิด ส่วนของพืชที่นำมาใช้มากที่สุดคือ ราก (29.61%) วิธีการเตรียมพืชสมุนไพรมาใช้ทั้งหมด 7 วิธี ได้แก่ วิธีต้มดื่มมากที่สุด (70.39%) รองลงมาคือวิธีพอก (8.55%) พืชสมุนไพรที่สำรวจได้สามารถแบ่งตามสรรพคุณที่รักษาออกเป็น 13 กลุ่ม โดยสมุนไพรส่วนใหญ่ใช้เพื่อบำรุงกำลัง บำรุงธาตุ แก้อ่อนเพลีย (20.39%)          The study on medicinal plants was carried out at Phu Mae Nang Mon, Phu Sri Tan Wildlife Sanctuary, Mukdahan province between March 2017 to February 2018. This study found 152 species in to 62 families. The common medicinal plant families were Fabaceae (16 species), Rubiaceae (10 species) and Acanthaceae (9 species), respectively. The most habit of medicinal plant was tree (57 species) followed by shrub (39 species) herb (25 species) and climbing (31 species). The most plant organ used was root (29.61%). The medicinal preparation was classified into 7 methods. Boiling and drinking was the most popular methods (70.39%) followed by masking (8.55%). Medicinal plants found could be categorized into 13 groups according to their medicinal properties. Among them, most plants (20.39%) were used for tonic, element tonic and fatigue relief.